ආයෙත් ආව මම part 02
අද අපි කතා කරමු මගේ කලින් ආටිකල් එකේ ඉතුරු ටික. මේකෙදි අපි කතා කරන්නේ චිත්‍රපට කියන මාධ්‍ය ආරම්බ වෙන්න කලින් ලෝකෙ බිහිඋන කලා මාධ්‍යන් ගැන.
චිත්‍රපටය නම් කලා මාධ්‍ය ආරම්භ වීමට ප්‍රථම ලෝකයේ විවිධ ආකාර වල කලා මාධ්‍යන් බිහිවී ඇත. ඒවා අතර ශ්‍රව්‍ය ,දෘශ්‍ය ,ලිඛිත ආදී විවිද ආකාර වල කලා මාධ්‍යන් බිහිවී තිබේ. ඉන් කිහිපයක් ගැන කෙටියෙන් හදුනාගනිමු.
චිත්‍ර - චිත්‍ර ඇදීම සාම්ප්‍රදායික කලා මාධ්‍යයක් වන අතර එය බුරුසුවක් හෝ වෙනත් මෙවලමක් භාවිතයෙන් කැන්වස්, කඩදාසි හෝ ලී වැනි මතුපිටක වර්ණ තීන්ත බාවිතයෙන් සිදුකෙරේ. කලාකරුවන්ට ඔවුන්ගේ කලා කෘති නිර්මාණය කිරීමට විවිධ ශිල්පීය ක්රම සහ මෝස්තර භාවිතා කළ හැකිය. මෙය දෘශ්‍ය මාධ්‍යක් ලෙස සැලකිය හැකිය. චිත්‍ර ශිල්පීන් තම නිර්මාණශීලීත්වය ප්‍රකාශ කිරීමට, කතන්දර පැවසීමට සහ අදහස් සන්නිවේදනය කිරීමට සිතුවම් භාවිතා කර ඇත. සිතුවම් යනු භූ දර්ශන, ආලේඛ්‍ය චිත්‍ර (portraits), නිශ්චල චිත්‍ර තවත් බොහෝ කලා කෘති නිර්මාණය කිරීමට භාවිතා කළ හැකි බහුකාර්ය මාධ්‍යයකි. එය කලාකරුවන්ට අවට ලෝකයේ සුන්දරත්වය ග්‍රහණය කර ගැනීමටත්, ඔවුන්ගේ හැඟීම් සහ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමටත්, ආකෘතිය සහ අංතර්ගතය සමඟ අත්හදා බැලීමටත් ඉඩ සලසයි.
මූර්ති - සමස්තයක් වශයෙන්, මූර්ති යනු කලාකරුවන්ට පුළුල් පරාසයක නිර්මාණාත්මක හැකියාවන් ලබා දෙන ගතික සහ ප්‍රකාශිත මාධ්‍යයකි. නිර්මාණය රසවිදින්නා තුල විවිධාකාරයේ අදහස් ජනිත කරවීමට මූර්ති කරුවා තම මූර්ති වලින් උත්සහ කරයි.එය ඔහුගේ දක්ශතාවයයි. මූර්ති අවකාශයෙ යම් ඉඩක් ලබා ගන්නා මාධ්‍යයකි.
03)සංගීතය - සංගීතය යනු ශබ්ද නිර්මාණය කිරීම සහ ඒවා ව්‍යුහගත හා අර්ථාන්විත ආකාරයෙන් සකස් කිරීම ඇතුළත් කලා ආකෘතියකි. එය මානව ප්‍රකාශනයේ පැරණිතම සහ විශ්වීය ආකාරයන්ගෙන් එකක් වන අතර, වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ ලොව පුරා සංස්කෘතීන් තුළ ප්‍රධාන භූමිකාවක් ඉටු කර ඇත.සංගීතය යනු මිනිසුන් ගැඹුරු ආකාරවලින් ස්පර්ශ කිරීමට සහ ප්‍රබෝධමත් කිරීමට බලය ඇති පොහොසත් සහ ගතික කලා ආකෘතියකි. ආධුනිකයන් හෝ වෘත්තිකයන් විසින් නිර්මාණය කර සිදු කළද, සංගීතය මානව ප්‍රකාශනයේ සහ සංස්කෘතියේ අත්‍යවශ්‍ය අංගයකි.එසේම මෙය ශ්‍රව්‍ය මාධ්‍යකි.
04)නර්තනය - නර්තනය යනු ශරීරයේ රිද්මයානුකූල සහ ප්‍රකාශිත චලනයන් ඇතුළත් කලා ආකෘතියකි. එය දිගු ඉතිහාසයක් ඇති අතර, සාම්ප්‍රදායික ජන නැටුම්වල සිට සමකාලීන නැටුම් ආකාර දක්වා ලොව පුරා සංස්කෘතීන් තුළ විවිධ නර්තන ආකාරයන් ඇත.නර්තනය තනිව හෝ කණ්ඩායම් වශයෙන් සිදු කළ හැක. එය සංගීතය සමග හෝ සංගීතය නොමැතිව සිදු කළ හැකිය. නර්තනයේ යෙදෙන චලනයන් පුළුල් පරාසයක හැඟීම් සහ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට භාවිතා කළ හැක. මෙය ශ්‍රව්‍ය දෘෂ්‍ය මාධ්‍යක් ලෙස සැලකේ.
මීලගට චිත්‍රපටයට පාදක වුන ප්‍රදානම කලා මාධ්‍යයක් වන ජායාරූපය පිලිබද පැහැදිලි කරගමු. චිත්‍රපටය බිහිවීමට පෙර ජායාරූපය බිහිවූ අතර එම චායාවක් සටහන් කරගැනීමට රසායනික ද්‍රව්‍ය ගැල්වූ තහඩු භාවිතා කරන ලදී. චලනය වන රූප ඇතුලත් මාධ්‍ය හැදින්වීමට ෆිල්ම් යන නම බාවිත කරන ලදී.සිනමාවේ මූලික තාක්ෂණය වන්නේ චායාරූපකරණය හා සම්බන්ධ සිද්ධාන්තමය. එනම් භෞතික යථාර්ථය වාර්තා කිරීම තුලින් කිසියම් ආකර්ෂණයක් ඇති කිරීමය.
සිනමාව කලාවක් වනවාද නැද්ද යන්න තීරණය වන්නේ සියලුම අංශ යොදාගෙන ඉදිරිපත් කරන ප්‍රකාශනය තුල ඇති ආකෘතිය සහ අංතර්ගතය මතය.චිත්‍රපටය කලාවක් සහ මාධ්‍යයක් ලෙස සැලකුවහොත් අනෙකුත් කලාවන්ට නොමැති ලක්ශන පවතී. සාහිත්‍යයේදී භාෂාව මෙවලමක් වන්නා සේ සිනමාවේදී රූපය මෙවලමක් වන්නේය. සිනමාකනව, කෙටි කතාකරුවා නවකතාකරුවා සේම රූප පෙළගස්වමින් කිසියම් වෘතාන්තයක් ඉදිරිපත් කරයි.සිනමාකරුවාගේ මුඛ්‍ය පරමාර්තය විය යුත්තේ හුදු කතාන්දරයක් කීමට වඩා උසස් පරිකාල්පනික අර්මුනකි. සිනමාව අන් කලාවන්ගෙන් බැහැර වන්නේ එහි තිබෙන තාක්ශනය නිසාය.සිනමාව සාහිත්‍යමය ගුණයෙන් බැහැර වන විට එය හුදු තාක්ෂණයක් පමනක් බවට පත් වේ.
චිත්‍රපටය පිලිබද තතු මෙසේ වෙද්දී චිත්‍රපට මාධ්‍ය සහ අනෙක් මාධ්‍ය පිලිබද සන්සන්දනාත්මක විස්තරයක් පහත ආකාරයෙන් ඉදිරිපත් කල හැක.
චිත්‍රපටය මූලික වශයෙන් තාක්ෂණය පදනම් කරගෙන ගොඩනැගී ඇත.චිත්‍රපටයක් නිර්මාණය කිරීමේ සිට එය ප්‍රදර්ශනය කිරීම දක්වා විවිද ආකාරවල තාක්ෂණික ක්‍රියාවලීන් දක්නට ලැබේ. උදාහරන ලෙස සිනමා කැමරාවකින් රූගත කිරීම ,එම දත්ත ගබඩා කරගැනීම, ඒවා තිරයක් මත ප්‍රක්ශේපනය කිරීම වැනි ක්‍රියාවලීන් මෙම තාක්ෂණික ක්‍රියාවලියට පොදුවේ අයත් වේ.මීට අමතරව වර්තමානයේ බිහිවන 3D සිනමාපට බැලීමේදී බාවිතා වන විශේෂිත කන්නාඩි දක්වාද මෙම තාක්ෂණය දියුනු වී ඇත. නමුත් අනෙකුත් බොහෝ සාම්ප්‍රදායික මාධ්‍ය තුල මෙම තාක්ෂණය බාවිත කිරීම ඉතාම අවම මට්ටමක පවතී. උදාහරනයක් ලෙස සාහිත්‍යම ක්‍රියාවන් වලදී,එනම් පොතක් රචනා කිරීමේදී, චිත්‍රයක් ඇදීමේදී උවද තාක්ෂණික ක්‍රියාවලියකට වඩා කුසලතාව පදනම් වී සිදුවේ. එම නිසා මෙම තාක්ෂණය නම් කාරනයදී චිත්‍රපටය සහ අනෙකුත් මාධ්‍යයන් එකිනෙකට වෙනස් වේ.
චිත්‍රපට මාධ්‍ය තුල දී සීමාවන් අභිබවා යාමට ප්‍රබල හැකියාවක් ඇත. චිත්‍රපටය ද රාමුවක් තුල පදනම් වී ගොඩනැගුනද එම රාමුව තුල නිර්මාණකරුවාට බොහෝ නිදහස ඇත. නමුත් යම් යම් රටවල් වල සංස්කෘතික ගැටලු නිසා යම් ගැටලු ඇති උවද පොදුවේ දක්ශ නිර්මාණකරුවෙක්ට අනෙකුත් මාධ්‍ය වලින් ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි බොහෝ දේ ඉදිරිපත් කල හැකිය. නර්තනයක් ,සංගීත ප්‍රකාශනයක් ඉදිරිපත් කිරීමේදී ඒ පවතින සීමාවන් තුල ඉදිරිපත් කල යුතුය. එසේ නොවුනහොත් එම නිර්මාණ සාර්තක නොවේ.නමුත් චිත්‍රපටයේ විවිද අත්හදාබැලීම් කරමින් තම් අදහස ප්‍රේක්ෂකයා වෙත ගෙනයා හැක.
කලා මාධ්‍යක් ලෙස චිත්‍රපටය සැලකූ විට අනෙකුත් කලාවන් මගින් ඉටුකර ගන්නා අරමුණු, (නාට්‍ය , නවකතා )ඉටුකරගැනීමට හැක. අනිවාර්යයෙන්ම චිත්‍රපටය ඉදිරිපත් කෙරෙන්නේ නාට්‍යමය ස්වරූපයක් සමගය. එසේම මෙරට මෙන්න ලෝකය තුල බිහිවූ බොහෝ චිත්‍රපට නවකතා කෙටිකතා ආදිය පාදක කරගනිමින් බිහිවී ඇත. උදාහරන ලෙස මාටින් වික්‍රමසිංහයන්ගේ ගම්පෙරලිය නවකතාව පදනම් කරගෙන නිමාණය වූ ගම්පෙරලිය චිත්‍රපටය, ෆිලිප් සැවිල් ගේ ඊඩිපස් චිත්‍රපටය.
චිත්‍රපටයික් නිර්මාණය කිරීමේදී ඒ සදහා විශාල ශ්‍රම දායකත්වයක් අනිවාර්යයෙන් අවශ්‍ය වේ. නමුත් ග්‍රන්ථයක් රචනා කිරීමේදී,චිත්‍රයක් ඇදීමේදී,චායාරූපයක් ගැනීමේදී ආදී කටයුතුවලදී එතරම් ශ්‍රම දායකත්වයක් අවශ්‍ය නොවේ.එම කටයුතු වලට එම ශිල්පියා,රචකයා වැනි සුලු ශ්‍රම දායකත්වයක් පමනක් බාවිත වේ. චිත්‍රපටයකදී පිටපත ලිවීමේ සිට චිත්‍රපටය සදහා ප්‍රචාරන කටයුතු කිරීම දක්වාම විශාල පිරිසක් විශාල පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවේ. ශ්‍රම දායකත්වයෙන්ද චිත්‍රපට මාධ්‍ය සහ අනෙකුත් මාධ්‍යන් වෙනස් වේ.
නමුත් අවසානයේදී මෙම චිත්‍රපටය සහ අනෙකුත් සියලුම මාධ්‍ය එකිනෙකට බැදි පවතී. චිත්‍රපටයක් කොටස් වලට වෙන් කරගෙන බලමු. චිත්‍රපටයක් නිර්මාණය පිලිබද අදහසක් ඇති වීමෙන් පසු ඒ සදහා පිටපතක් ලියනු ලබයි. පිටපතක් ලිවීම අයත් වන්නේ සාහිත්‍යමය අංශයටයි. ඉන් පසුව විවිද කැමරා ශොට්ස් පිලිබද ස්ටෝරි බෝඩ් ඇදීම ගත හැක.මෙහිදී චිත්‍ර ශිල්පියෙක් විසින් එය සිදු කරනු ලබයි. එසේම චිත්‍රපටයේ සංගීත නිර්මාණය සංගීතය පිලිබද හැකියාවක් ඇති පිරිසක් විසින් කරනු ලබයි. සටන් ජවනිකා ,නැටුම් නිමාණය, ඇදුම් නිර්මාණය, චිත්‍රපටයේ කලා නිර්මාණයේදී අවශ්‍ය වන විවිද නිර්මාණ සිදු කිරීමට ඒ ඒ ශිල්ප සදහා දක්ශ ශිල්පීන් යොදාගනු ලබයි.උදාහරන ලෙස පසුබිමේ දක්නට ලැබෙන මූර්ති,චිත්‍ර, ගෘහ භාන්ඩ ආදිය.
මේ අකාරයට චිත්‍රපට මාධ්‍ය සහ අනෙකුත් කලා මාධ්‍යන් පිලිබද සන්සන්දනාත්මක ඉදිරිපත් කිරීමක් සිදුකල හැක. ඉහත කරුනු වල සදහන් නොවුන තවත් නව මාධ්‍ය කිහිපයක්ද පවතී.ඉන් ප්‍රදානම තැනක් ගන්නේ රූපවාහිනි මාධ්‍යයයි. රූපවාහිනී මාධ්‍ය සහ සිනමා මාධ්‍ය අතර ද යම් යම් සමාන අසමානකම් දක්නට ලැබේ. මෙහි ප්‍රදානම සමානකම වන්නේ චිත්‍රපට මාධ්‍ය සතුව අනෙක් සියලුම මාධ්‍යන් අන්තර්ගත වන්නා සේම රූපවාහිනී මාධ්‍ය තුලද ඒ අනෙකුත් මාධ්‍යන් අන්තර්ගත වීමයි. ප්‍රදානම වෙනස වන්නේ මෙම මාධ්‍ය දෙකෙහි තිරයේ ප්‍රමානයයි. චිත්‍රපට තිරය අතිශය විශාල එකක් වන අතර ඊට සාපේක්ශව රූපවාහිනී තිරය කුඩා වේ. ඊට අමතරව ශබ්ද තාක්ශනය ආදී කරුනු වලින්ද මෙම මාධ්‍යන් දෙක වෙනස් වේ.
ඉතින් ඔන්න ඔහොම තමයි අපේ කතාව අවසන් වෙන්නේ. ඊලග ආටිකල් එක විදිහටත් ලංකාවෙ සිනමාව් සම්බන්ද දෙයක්ම අරගෙන එන්න මම බලාපොරොත්තු වෙනවා.එතකන් සුබ වේවා හැමෝටම.
Hi, @ashen99,
Thank you for your contribution to the Steem ecosystem.
Your post was picked for curation by @randula.
Please consider voting for our witness, setting us as a proxy,
or delegate to @ecosynthesizer to earn 100% of the curation rewards!
3000SP | 4000SP | 5000SP | 10000SP | 100000SP