Empire of Islam Atjèh Darussalam. [Keuradjeuën Islam Atjèh Darussalam] [Sulthan-Iskandar-Muda Perkasa Alam Sjah di-Radja Atjèh.] (Making Relation Link of Deplomatic. Neupeugòt Hubôngan Diplomatic.) Bagian 6

---

[Sumber](http://abulyatama.ac.id/?p=5604)

Neupeugòt hubôngan dèplomasi deungón nanggro nanggro lam dônjä, neukeubah deplomat di Turki, Inggréh, Prances, Beulanda, Djeurman, Meusér, Marroko, Africa teungóh, ngón neukeubah waki-waki dagang, deungón njän keuh atjèh nibak masanjän kadjeuët keu lhèë boh Keuradjeuën Raja lam Dônjä, Super-power .

Öh dudho peurtugéh ka talô di asia tunöng ngón Radja Atjèh, mulaji djidjak tjuweuë nanggro laén di èropa, watèë beulanda kadjitjuweuë lé peurtugéh teuma radja beulanda djidjak lakèë beunantu nibak Kaisar Sumatra. Sulthan Iskandar Muda Perkasa di Kuta radja. Teuma neukirém bala bantuan kapai prang laôt ngón tudjôh dro panglima njäng gagah-gagah neupimpén lé Lakseumana muda Teungku Abdul Hamid Pangwa. Neuteungóh u pulo Midelburg ngón Midelland Beulanda, sira neubantu meuprang teuma neupeureunö teuntra beulanda nibak meuprang.

Njang akhé peurtugéh njän kadjiteupuë katrôk beunantu Sifael pasukan prang Keuradjeuën Atjèh kanä di Beulanda, peurtugéh pajah pluëng gadòh geuratan. Teuma Teungku Abdul Hamid Pangwa njän häna neugisa lé u nanggro, neupeuduëk keu waki nanggro (duta) ngón waki dagang èropa di beulanda nanggro Keuradjeuën Atjèh di midelburg Beulanda.

Teuma Teungku Abdul Hamid Pangwa abéh umu lam pulo njän. Djasa Keuradjeuën Atjèh keu beulanda masa Sulthan Iskandar Muda leumpah that raja, meutapi hänso teudjalòk beulanda dudo djidjak prang Keuradjeuën Atjèh sunut thôn 1873 M masa Sulthan Mahmud Sjah, meumang Beulanda tandjiingat djasa djasa ureuëng Bansa Atjèh bibeunantu meuprang lawan Pertugéh, lam meuseu hän neubatu lé Sulthan Atjèh beulanda ka lam djadjahan pertugéh sampo än djino. Lam masa Sulthan Iskandar Muda Atjèh ka mät kuasa dônja, kadjeuët keu neugara super- power deungón Turki & Inggréh. (Sulthan Iskandar Muda Perkasa Alam Sjah di Radja Atjèh). Sunut thôn (1028H-1607-1644M).

3 Super Emperor Giant World of Power.
Young Sulthan Iskandar of Emperor of Sumatra and sent World Power in World Inggris, Turki, and Acheh.

3 Kaisar Raksasa Dunia Super Power :

1 . Kaisar Sumatra Sulthan Iskandar Muda Atjèh (di Atjèh)
2 . King James II di Inggresh.
3 . Kesulthanan Usmaniah di Turki.

Sumber

Kuta neugara neupinah u siblah rhot barat njäng neulakap nan Kuta:

**’’Kuta Radja Bandar Atjèh Darussalam’’ **

Watèë njän pih di Inggréh teungóh meuganto -ganto radja, meunän tjit di turki teungóh ék-tren Sulthan akibat puliték lam nanggro turki njän häna meutuwah. Keuradjeuën Atjèh kameutjeuhu, ureuëng- ureuëng lam dônja neuteuka u atjèh untôk djakmeuniaga ngón djak beuët hukôm Meukuta Alam ngón adat atjèh.

Hukôm njäng neupeugòt lé Sultan Iskandar Muda Adat Meukuta Alam, Hukôm Meukuta Alam (Kanun Meukuta Alam Al-Asji) that meutjeuhu u nanggro- nanggro dônjä, India, Arab, Turki, Meusér, Holanda, Inggréh, Prantjéh, Spanjöl, ngón Tiongkok geudjak tjok peuratôran Hukôm Meukuta Alam keuteuladan.

Nanggro kameu atô deungón hukôm islam meu-asai Alqur-an, Hadist, Idjma’ Qijas, lam Ï’tikeuët Ahlussunnah Waldjama-äh, Mazhab Sjafii’i, peunóh kameu atô. 37 thôn 7 buleuën 2 uro neumät keuradjeuën teuma neuwo u rahmatullah nibak uro sabtu buleuën radjab sunut thôn: (1064H-1644M) deungón meutjeuhu (Meureuhôm Meukuta Alam) nanggro kameuatô, atôran kameuteuntèë neukeubah keu aneuk tjujo neuh. sampo än djinö mantòng nä tadeungó lam narit aneuk tjutjo neuh.

Pradja Éndatu:
1 .Peuna Neupiké njang keudjroh, Piké beumasak.
2 .Peuna taingat dalam haté njang djroh, Duek beugòt piké njäng keudjroh.
3 .Kheuën njäng Sampo keudjroh.

Sumber

Sempeuna Éndatu:
1 .Beut beu meu angkè.
2 .Pakat beumeuteuntè.
3 .Ngui pulang.
4 .Utang bajeuë.
5 .Häna lakè.
6 .Hutang tuenggè.
7 .Gala teubôh.
8 .Golomna meutanggôh
9 .Blang meuateuëng.
10 .Ureuëng meupeutuha.
11 .Adat bakpoëtuemeureuhôm
12 .Hukôm bak sijahkuwala.
13 .Qanun bakputrophang.
14 .Reuesam bakbéntara.

Nakeuh Keuradjeuën Atjèh Darussalam that djaja masa Sulthan Iskandar Muda mät Keuradjeuën, panté barat samudra atawa sumatra, dari Djaja, Meulabôh, Tapak Tuan, Singkil, Barus/Sibolga, Banda Siplôh, Ajer Baugus, Peuriaman, Padang, Natal, ngón Indra Pura lam nanggronjän bandum nä Sulthan maséng-maséng njäng neupeuteuntèë.

Sumber

Panté timu samudra, Aru Palaka Beusitang, Langkat, Deli Serdang, Asahan, Labuhan Batu, Bilah, Panai, Bengkulèn, Keradjeuën Siak di Rijow, Jambi ngón Pelèmbang. Meunän tjit neupeuteuntèë sidro Sulthan untôk atô Peumeurintahan.

Seumeunandjông Malaka Keudah, Pèrak, Djohor, Pahang Pattani, bandum kalheuëh neu atô ngón neupeuteuntèë sidro Sulthan lam Keuradjeuën maséng-maséng. Masa Sulthan Iskandar Muda Atjèh häna banding sa meugah lam dônjä.

Tapi djinö aneuk tjutjo neuh häna lé geuturi drogeuh ngón häna geutém lé seumiké keu nanggro tanöh éndatu geuh, geutjah rimba ngón geukeubah Nanggro mängät seunäng tameu-udéb tameu-aneuk tjutjo tamät kuwasa nanggro, tapuga, taseumuga, tameukat lam pasaran dônjä, taduëk meudjandréng, seu-iréng bahô ngón Bansa- Bansa Dônja.

Meusambong keu bagian 7 : (Kanun Sjaräk Keuradjeuën Atjèh
Jameun Sulthan Iskandar Muda.)