Zwłoki na granicy – „Most nad Sundem”

jo-hannes (60)in #polish • 5 years ago (edited)

Most nad Sundem i syndrom Aspergera w duńsko-szwedzkim telewizyjnym serialu kryminalnym to ciekawa mieszanka jaką użyli scenarzyści tej skandynawskiej koprodukcji, która dodatkowo ubogaca ten serial. Dla miłośników skandynawskiej literatury kryminalnej to filmowa pozycja dla której watro odłożyć na moment słowo pisane dla konfrontacji z obrazem. Nie jest to ekranizacja szwedzkich czy duńskich powieści sensacyjnych, ale jak najbardziej odnajdziemy w tym serialu cały skandynawski klimat zawarty w tej literaturze. Dodatkową rekomendacją tego serialu niech będą adaptację: amerykańska i francusko-brytyjska, jakie powstały na jego podstawie i kolejne sezony tego filmu.

Wszystko zaczyna się na moście. W pierwszych chwilach to on odgrywa rolę głównego bohatera tej historii, dla niewtajemniczonych warto napisać o nim kilka słów, ponieważ na jego podstawie można by zrealizować niezwykły obraz równie wciągający jak nasz serial. Na marginesie warto nadmienić, że widziałem już kilka pasjonujących dokumentów o nim i jego powstaniu. Najdłuższy most na świecie o długości 7845 m łączący dwa państwa, przebiegający nad cieśniną Sund jest świadkiem niecodziennego zdarzenia. Warto jednak dodać, iż cała przeprawa drogowo-kolejowa nad cieśniną licząca 15,9 km łącząca stolicę Danii - Kopenhagę ze szwedzkim Malmö, składa się jeszcze ze sztucznej wyspy Peberholm o długości 4050 m i tunelu Drogdentunnelen o długości 3510 m znajdujących się na terenie Danii.

Most w pierwszych sekwencjach filmu jest najważniejszym elementem i świadkiem inscenizacji jaka miała tu miejsce. Przedstawienie godne samego mistrza Hitchcocka, a pomysł wykorzystany był również przez naszego Remigiusza Mroza w jego powieści „Zerwa”. Tam właśnie zostają znalezione przepołowione zwłoki, których jedna połowa leży po stronie szwedzkiej, zaś druga po duńskiej, żeby sprawa nabrała dodatkowego smaku okazuje się, że części ciała należą do dwóch różnych osób. Teatralne ułożenie zwłok przez środek granicy sprawia, że do akcji wkraczają policjanci obu krajów, a my wraz z nimi uczestniczymy w śledztwie, które toczy się po obu stronach cieśniny. Wielokrotnie przemierzając ją wraz z nimi z zapartym tchem czekamy na dalszy rozwój wypadków, podziwiając cud ludzkiej inżynierii, który jest nieodłącznym fragmentem pierwszego sezonu serialu. Most to nieodłączny fragment tej historii, jego monumentalna konstrukcja podkreśla tylko mroczny klimat tego skandynawskiego kryminału. Jeżeli ktoś jeszcze zastanawia się nad fenomenem kryminalnej prozy północnej Europy, ten serial po części odpowie na to pytanie, a konstrukcja głównych bohaterów mu w tym pomoże. Trudno powiedzieć, żeby to były barwne postacie, na pewno na wskroś wyraziste i zapadające w pamięci widza. Autor szwedzko-duńskiej produkcji Hans Rosenfeldt idealnie zestawił ze sobą stróży prawa, biorących udział w śledztwie nie tylko pokazując różnice miedzy tymi dwoma sąsiednimi narodami, ale tworząc postać szwedzkiej policjantki zrobił niesamowity zabieg, który nie tylko podkreśla narodowe cechy Szwedów do jakich my Polacy przywykliśmy, ale obdarzając ją syndromem Aspergera dodatkowo je wyolbrzymił. Czy to celowy zabieg, czy tylko chęć stworzenia niebanalnej postaci, od której od początku do końca nie można oderwać wzroku, sami musicie ocenić.

Z duńskiej strony inspektor Martin Rohde, ze szwedzkiej policjantka Saga Norén, tworzą niezapomniany duet, z którym spotykamy się przez dwa sezony serialu. Martin Rohde w niczym nie przypomina policjanta z seriali pokroju „Miami Vice”, bliżej mu do aspirant sztabowego Nocula, jednak bez jego anielskiej uczciwości, przez co postać staje się bardziej ludzka i dla widza bardziej wiarygodna. Rohde jest dobrym, skutecznym gliną, ale jak każdy facet w tym zawodzie z rodzinnymi problemami w zderzeniu ze szwedzkim stróżem prawa rodzi się para, która na długo pozostanie nam w pamięci, jednak głównie za sprawą jej damskiej części. Saga Norén to szwedzki przedstawiciel prawa inny od wszystkich, z urody i zachowania można by rzec córka wikingów, która postrzega świat dosłownie. Jej relacje z otoczeniem podlegają odmiennym wzorcom, coś co dla innych jest tematem trudnym, bolesnym dla naszej bohaterki to sprawy jak najbardziej oczywiste i proste. Jest inna, choć ani razu nie pada w serialu na co cierpi Saga Norén możemy się domyślać, że ma zespół Aspergera -pewien rodzaj autyzmu, który nie przeszkadza jej w wykonywaniu zawodu, a czyni ją dodatkowo niezwykle skuteczną w pracy policjantki. W życiu osobistym jest za to inaczej, za swoją szczerość, nieznajomość żartów, pojmowanie wszystkiego dosłownie płaci niejednokrotnie wysoką cenę, choć widz dostrzega to dopiero przy dłuższym obcowaniu z bohaterką. Ciekawa postać Sagi i jej specyficzne zachowanie nieraz wywołuje uśmiech na twarzy odbiorcy, przez co tylko wzbudza sympatię widza, a przez swoje niejako społeczną nieporadność zyskuje i dopełnia swój wizerunek, do którego szybko przywykliśmy. Scenarzyści „Mostu nad Sundem” dali życie nowej postaci, jakże innej od dotychczasowych wzorców, nie przypominającej żadnych dotychczasowych bohaterów seriali kryminalnych. Ułomność bohaterki nie przeszkadza w prowadzeniu śledztwa, a niecodzienne zachowanie wynikające z niego to coś nowego dla widza i w połączeniu z mrocznym i smutnym klimatem Skandynawii idealnie się komponuje. Saga Norén na stałe wpisuje się w kryminalny krajobraz północy, a jej sylwetka w kultowym samochodzie przemierzająca mostem cieśninę Sund, na stałe zapadnie widzowi w pamięci. Pamiętajcie więc o serialowym arcydziele i nie przegapcie go w natłoku innych produkcji.