استفاده از هوش مصنوعی برای یافتن حیات فرازمینی

«جستجو برای هوش فرازمینی» (SETI) یکی از پروژه‌های مهم سازمان‌های فضایی است که هدف از آن یافتن علایمی از هوش، فناوری، و ارتباطات—مشابه با آنچه در تمدن انسان‌ها دیده می‌شود—در گوشه‌وکنار گیتی است. با این حال، روش‌هایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است، در حقیقت، به دنبال علایم هوش نیست، بلکه به دنبال نشانه‌های فناوری، مانند امواج رادیویی، است که می‌تواند دال بر وجود هوش فرازمینی و تمدن بیگانه در فضا باشد. اما اکنون دانشمندان به این فکر افتاده‌اند که از هوش مصنوعی برای جستجوی هوش فرازمینی استفاده کنند.

در رابطه با هوش فرازمینی، باید دانست که اصولاً انسان‌ها تنها موجودات هوشمند در روی کره‌ی زمین نیستند. به‌عنوان مثال، شمپانزه‌ها می‌توانند از ابزار استفاده کنند و در میان خود دارای نوعی فرهنگ هستند؛ برخی از حیوانات لهجه‌های مختلف دارند؛ کلاغ‌ها تشابه را درک می‌کنند؛ و برخی از حیوانات استعداد مهندسی بالایی دارند.

هوش فرازمینی ممکن است مانند هوش حیوانات باشد، یا اینکه اصولاً با تمام آنچه که در روی زمین مشاهده می‌شود، متفاوت باشد. ما عموماً زمانی که در مورد حیات فرازمینی فکر می‌کنیم، تصور می‌کنیم که باید مانند زندگی در روی زمین باشد، در صورتی که ممکن است زندگی در خارج از کره‌ی زمین از بنیاد متفاوت باشد.

بر این اساس، پیشنهاد شده است که به جای آنکه ما به‌عنوان نمونه‌ی مشابه خودمان در فضا بگردیم، باید روش‌های خود را تغییر دهیم و اساساً متفاوت بیندیشیم.

اکنون مؤسسه‌ی SETI با همکاری ناسا، اینتل، IBM، و شرکت‌های دیگر شروع به استفاده از پژوهش‌های هوش مصنوعی برای جستجوی حیات فرازمینی کرده‌اند و برنامه‌ای به نام آزمایشگاه توسعه‌ی مرزی ایجاد کرده‌اند.

یکی از روش‌هایی که برای جستجوی حیات فرازمینی بر اساس روش‌های هوش مصنوعی پیشنهاد شده است، جستجوی بدون توجه به سیگنال است. در واقع، در این روش با استفاده از هوش مصنوعی تلاش می‌شود که امواج دریافت شده از فضا در دسته‌های طبیعی گنجانده شود. سپس مواردی که خارج از این دسته‌ها شناسایی می‌شود، مشخص می‌شود. آنگاه این داده‌های دورافتاده مورد تحقیقات بیشتر قرار می‌گیرد.

به‌طور کلی، ذهنیتی که منجر به روش‌های جدید شده است، این است که موجودات فرازمینی ممکن است کارهایی انجام بدهند که ما اصولاً حتی تصور آن را هم نمی‌کنیم؛ از فناوری‌های استفاده کنند که به‌قدری با فناوری ما متفاوت است که ما حتی به فکر جستجوی آن نیز نمی‌افتیم. ولی هوش مصنوعی ممکن است بتواند این تفکر پیشرفته را به جای ما انجام دهد. شاید ما خودمان نتوانیم از آنچه هستیم باهوش‌تر شویم، ولی می‌توانیم ماشین‌ها را هوشمندتر سازیم.