Kripto Para Birimlerinin Dünya'daki ve Türkiye'deki Geleceği

Resim

Kripto para birimleri artık finans sektörünün olmazsa olmazı haline gelmiştir ve küreselleşmeye yeni bir boyut kazandırmıştır. Özellikle 2017'nin sonları ve 2018 yılının başlarında 17.000 USD seviyelerine kadar çıkan Bitcoin, bir anda sokaktaki insanın da kripto para birimlerine ilgi duymasına yol açmıştır. Fakat bu tarihten sonra kripto paralar için dünyanın önde gelen bazı devletleri tarafından yapılan olumsuz yorumlar; denetim ve kontrol isteği, regülasyon(*) çalışmaları, hack olayları, değerlerinde yaşanan ani büyük iniş ve çıkışlar günümüzde kripto paralarda artan bir güven sorunu yaratmıştır.

Kripto paraların arkasında bir merkez bankasının bulunmaması ve transferinde bürokrasinin olmayışı terörün ve suçun finansmanı konusunda devletleri kaygılandırmaktadır. Bu nedenle yapılacak regülasyonların kripto paraların geleceğini önemli ölçüde etkilyeceğini düşünüyorum. Tabi burda aslan payı ABD ve AB'de, Asya ülkelerinin yaptıkları regülasyonlarda kripto paraların fiyatlarının nasıl etkilendiklerini gördük. Kripto paraların gelecekte tamamen ortadan kalkacaklarını düşünmüyorum, blockchain teknolojisini de dikkate aldığımızda kripto paraların finansal piyasalardaki varlığı artık yok sayılamaz. Küreselleşen ve sürekli gelişen dünyamızda ekonomi modelleri de bundan etkileniyor.

Uzun vadede kripto paraların üzerine kurulmuş yeni ekonomik modeller göreceğiz, bu nedenle finansal piyasalara yavaş yavaş entegre edilmeleri gerekiyor. Ben ABD'nin gelecekte petrol rezervlerinin azalıp doların değer kaybetmeye başladığı zamanlarda günümüzdeki dolar gibi dünyanın birinci para birimi olacak, yine kendine ait bir kripto para birimini tüm dünyaya dikte edeceğini düşünüyorum. Kripto parların bugün içinden geçtiği süreç emekleme dönemidir.

Kripto paraların Türkiye'deki yeri ve geleceğine gelirsek, ülkemiz gelişmekte olan bir ülkedir ve finansal piyasaları gelişmiş ülkeler kadar derinleşmediği için (Mortgage tahvil sistemi gibi) kaldı ki kripto paraların da bu bağlamda ülkemizde kabulu zor olacaktır. Bitcoin'in 17.000 USD seviyeleri ile sükse yaptığı dönemde kripto paralar hükümet yetkililerin gündemine de gelmiştir. Hazine Müsteşarlığı tarafından Finansal İstikrar Komitesi'nde kripto paralara ilişkin düzenlemelerin geliştirilmesi için bir çalışma grubunun oluşturulmasına karşın bazı yetkililer tarafından kripto paraların saadet zinciri, yasadışı olduğu gibi açıklamalar da gelmiştir. Bu gelişmeler altında kripto paraların ülkemizdeki yasal durumu hakkında pozitif yorum yapmak zor. Bir, iki özel bankanın kendi bünyelerinde kripto paralarla ilgili bölümler açtığını da duymuştum. Diğer yandan Türkiye'de de kripto para madenciliği yapanların sayısı gözle görülür artış var. Her ne kadar madencilik için gereken ekran kartları pahalı olsa da gerek bu işi bireysel yapanlar gerek belirli bir ücret karşılığında kendilerine server kiralayanlar da var.

Ülkemiz özellikle teknolojik gelişmeler konusunda geriden geldiği için umarım hergün değişen bu dünyada kripto paralar konusunda treni kaçırmayız. En azından blockchain teknolojisini benimseyerek finansal piyasalardaki para transferleri maliyetlerini minimuma indirip havale, EFT, SWIFT gibi transfer işlemlerinde zaman kazanalım.

(*) Regülasyon: Devletin ülke ekonomisinin istikrarını sağlamak ve piyasalarda ortaya çıkan dengesizlikleri gidermek amacıyla ekonomiye yaptığı her tür düzenleyici önlemlerdir.