BİR İSLAM DEVRİMCİSİ ALİ ŞERİATİ/An Islamic revolutionary Ali Shariati (English/Turkish)

İran devletinde dünyaya gelen müslüman sosyolog, düşünce adamı,aktivist ve yazar gibi birçok özelliği bulunmaktadır. Özellikle de din konusunda inanç sosyolojisi ve çağdaş İslam düşüncesi ve fikirleri üzerine çok etkili eserler meydana getirmiştir.

Ali Şeriati'nin temel düşünceleri genel olarak ifade etmek gerekirse “İslam’a dönüş” -“öz”e dönüş bu iki başlık altında toplanabilir. Ali Şeriati'nin düşünceleri bilimsel kaynaklara dayanması,bilimsel kaynaklardan refarans alıp kanıtlar sunması, genel sosyoloji vurgusu yapması ve Batı metodolojisini çeşitli açılardan eleştirmekle beraber bu metodları yapıcı ve çözüm odaklı bir biçimde kullanması nedeniyle moderndir. Görüşleri ve fikir analizleri bilinen toplum gelenekçilikten uzak olduğundan dolayı gelenekçi görüş ve kesimlere devamlı eleştirel bir metodla yaklaşır nitekim bu nedenle birçok kimse veya kurum tarafından eleştirildiği veya çelişki ile suçlandığı çok olmuştur.

Kaynak

Ali Şeriati 1933 senesinde Mazinan'da dünyaya geldi. Ali Şeriati'nin babası ilerici milliyetçi bir öğretmen olan Muhammed Taki’dir. Ali Şeriati eğitim ve öğretim dönemlerinde ilk defa İran’da yaşayan ve daha aşağı sınıflarından olan birçok insanla tanıştı ve onlarla devamlı iletişim halinde bulunmaya devam etti.Ali Şeriati ülkede var olan lakin bilmediği yoksulluk ve zorluklarla tanışması bu dönem aralığında oldu. Şeriati lisans eğitimini İran’da başarıyla bitirdikten sonra, Fransa'nın Paris Üniversitesi’nde doktorasına başladı.

Ali Şeriati daha sonra ülkesi İran’a geri dönmüş, lakin hemen o dönemin şah yönetimi yetkilileri tarafından tutuklanıp hapse atılmıştır. Şah yönetimi Ali Şeriati'yi Fransa’da eğitimini devam ettirirken devleti yıkıcı siyasi çalışmalarda bulunmakla suçlamıştır. Daha sonrasında 1965 yılında serbest bırakılmış ve Meşhed Üniversitesi’nde eğitim vermeye başlamıştır.

Ali Şeriati'nin verdiği dersler kısa bir zaman diliminde toplumun birçok farklı kesimlerinden öğrenciler tarafından beğenilmiş ve popülerleşmiştir.Ali Şeriati'ye kısa sürede gösterilen bu ilgi ve destek şah yönetiminin Şeriati ile bazı öğrencilerinin tutkulanması emrini vermesine sebeb oldu.

Ali Şeriati'nin tutuklanmasının hemen ardından gerek yurt içinden gerekse de yurt dışından gösterilen şiddetli tepkiler üzerine şah yönetim Ali Şeriati'yi serbest bırakmıştır.Ali Şeriati hapisten çıkış durumu da çeşitli şartlarla tahliye edilmiş, hiçbir şekilde herhangi bir yerde eğitim aktivitesinde yer almayacak, hiçbir şey yayımlamayacak ve özel veya genel hiçbir toplantı yaρmama şartlarıyla tahliye mi edildi yoksa daha büyük bir cezaevine mi alındı diz okuyucuların takdirine bırakıyorum.. Aynı zamanda devletin güvenlik örgütlerinden olan SAVAK Ali Şeriati'yi ve yakın çevresini yakın gözetim ve denetim altında tutacaklardır.

Ali Şeriati bu zulme karşı gelerek İngiltere’ye gitmek üzere ülkesini terk etmeye karar verdi. Bu kararın alınmasının 3 hafta sonrasında Ali Şeriati ,19 Haziran 1977’de SAVAK ve İngiliz derin devletinin ortak operasyonuyla öldürüldü.

Ali Şeriati’nin görüş ve fikirleri bugün hâlâ İran toplumunda popüler ve çok etkindirler.

Ali Şeriati’nin düşünsel ve fikir analiz çalışmaları sadece İran devletinde değil, dünya çapında birçok İslami topluluklar ve düşünceler başta olmak üzere çok sayıda kişi ve toplulukları etkilemiştir. Birçok dini kavrama yaklaşımı, ruhban sınıfının eleştirisi ve İslami hareketleriyle içinde kabul edilen çeşitli çıkarımlarıyla çok ilgi çekmiştir.

Benim Ali Şeriati konusunda her zaman aklımda kalan sözleri şunlar olarak hep kalacaktır:

“Senin İsmail’in kimdir? Makamın mı ? Onurun mu? Mevkiin mi? Mesleğin mi? Paran mı? Evin mi? Bağın mı? Otomobilin mi? Ailen mi? İlmin mi? Rütben mi? Sanat ve maharetin mi? Ruhaniyetin mi? Alimliğin mi? Elbisen mi? Adın mı? Nâmın mı? Şöhretin mi? Carim mı? Ruhun mu? Gençliğin mi? Güzelliğin mi…?
Bu temel soru kavramları beni en çok etkileyen fikirlerin oluşmasında en büyük katkıyı veren etken kavramkardır.

Kaynak

Muslim sociologist, activist, philosopher and writer. He has given works especially on religious sociology and the idea of contemporary Islam.

His thoughts can generally be collected under the heading "Return to Islam"-"self". His thoughts are based on scientific resources, the emphasis on sociology, and the use of the western methodology in a constructive way, although it is modern. His opinions are critical to traditional views and segments because they are far from tradition, thus being criticized or accused of contradictions.

Sharati was born in Mazinan, Sabzevar, Iran in 1933. His father is Muhammad Taki, a progressive nationalist teacher. During the first years of education, he met people of Iran's lower classes, and it was during this period that he met with the poverty and difficulties that existed but did not know. After completing his license in Iran, he started his PhD at the University of Paris.

He then returned to Iran, but was immediately arrested and imprisoned by the Shah administration. When he was in France, the government accused the state of devastating political activities. Later he was released in 1965 and started to study at Mashhad University.

The courses were quickly admired and popullized by students from different segments of different society. This interest also led the Shah's administration to give the order to hold some students ' attention with the Shariati.

The management of both domestic and foreign reactions, although the administration released him, had been evacuated with various conditions: Certainly not be involved in any educational activity, will not publish anything, and no private or public meetings He wasn't going to sleep. In addition, SAVAK of the state's security organizations would keep his immediate surroundings under close supervision and control.

He decided to leave his country to go to England, opposing these conditions. Three weeks later, on June 19, 1977, he was killed by SAVAK.

Shariati's views are still popular and active in the Iranian community today. Especially today, the form of the Islamic Republic regime is admired by the position of the clergy and the sectors that oppose the understanding of equality.

Kaynak

The intellectual work of Shariati has influenced not only Iran, but many people and groups, especially Islamic communities and ideas worldwide. His approach to various religious concepts attracted interest in the criticism of the clergy and the various inferences accepted in Islamic movements.