Uygurlar - Eski Türk Devletleri 9. Bölüm

in #tr6 years ago


Merhaba dostlar,

Eski Türk Devletleri serimizin bir başka bölümünde tekrar birlikteyiz. Bu bölümde Uygurlar'ı konuk alıyoruz. Türk Devletleri tarihinde çok önemli bir yere sahiptir Uygurlar. Oldukça önemli bir tarihe sahiptirler. Yaşadıkları dönemde birçok tarihsel olayda başrol oynamışlardır. Şimdi Uygurlar'ı hep birlikte inceliyoruz.


Uygurlar, 745 yılında Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulmuştur. Tarih sahnesine çıktıkları ilk bölge, Türklerin anavatanı olarak kabul edilen Ötüken'dir. Uygurlar'ın kökenine indiğimizde ise, en eski Türk topluluklarından biri olan Töles'lerin bir boyu olduğunu görmekteyiz. Uygurlar denilince, herkesin aklına gelen ilk şey; yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğu olmalarıdır. Evet, Uygurlar yerleşik hayatı benimseyen ilk Türk Devleti olma özelliği taşıyor. Bu özellikleri sayesinde, o dönemin şartlarına göre oldukça ilerlemiş bir tarım anlayışları vardı. Tarımın yanı sıra, ticaret ve sanatta da oldukça gelişmiş bir toplum özelliği taşıyorlar. Türk tarihine baktığımız zaman, Uygurlardan günümüze kadar ulaşan birçok kültürel eserlere, kitabelere ve yazıtlara rastlıyoruz.


Uygurlar, Türk tarihinde şehirsel yapılanmaya giden ilk devlettir. Bu nedenle, ilk Türk mimarisi örneklerine Uygurlar zamanında rastlamaktayız. Aynı zamanda Çin ile olan ilişkileri sonucunda, kağıt ve matbaa kullanımında da ön plana çıkmışlardır. Bu sayede birçok kültürel eserlere imza atmışlardır ve Türk tarihinde basılan ilk kitap, Uygurlar'a aittir. Ayrıca kendilerine özgü bir alfabeyi, Uygur alfabesini kullanmışlardır. Türk tarihinde kurulan ilk kütüphane ise yine Uygurlar dönemine aittir. Uygur döneminden, günümüze kadar ulaşan yazıtlara bir örnek vermek gerekirse; Katabalgasun Yazıtları bunun için iyi bir örnek olabilir.


Uygurlar, dini inanç konusunda da diğer Türk devletlerinden ayrılıyor. İlk başlarda, klasik bir Türk dini olan Gök Tanrı inancına sahiptiler. Ancak zamanla, Mani Dininin, Uygurlar üzerindeki etkisi sayesinde dinlerini değiştirmişlerdir. Ve yerleşik hayata geçmelerinin en büyük sebebi, Mani Dini olmuştur.

839 yıllarında meydana gelen kıtlıklar, aşırı mevsimsel soğuklar ve salgın hastalıklar yüzünden zayıflamışlardır. Tarihler 840'ı gösterdiğinde, başka bir Türk Devleti olan Kırgızlar'ın saldırıları sonucu yıkılmışlardır. Bu yıkılma sonucu ikiye bölünmek zorunda kalmışlardır. Bu bölünme, Kansu Uygurları ve Turfan Uygurları adı altında iki kola ayrılmıştır. Daha sonra Kansu Uygurları da, Moğollar tarafından tamamen ortadan kaldırılmıştır. Turfan Uygurları ise Moğolların egemenliği altına girmiş ve zamanla Moğollar üzerinde büyük etkilere sebep olmuşlardır. Bir başka deyişle, Moğolların Türkleşmesinde önemli bir rol oynamışlardır.

Uygur Devleti'nin günümüzdeki torunları, halen Çin egemenliği altında bulunan Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.


Bir başka bölümde görüşmek ümidiyle...

Kaynaklar: 1 2 3 4 5 6 7

 

 


Posted from my blog with SteemPress : http://irfandogan.steemblogtr.ovh/2018/07/11/uygurlar-eski-turk-devletleri-9-bolum/

Coin Marketplace

STEEM 0.35
TRX 0.12
JST 0.040
BTC 70638.80
ETH 3565.34
USDT 1.00
SBD 4.73