YAĞMURUN OLUŞUM ŞEKİLLERİ
Yağmur, atmosferimizdeki bulutların belirli sıcaklıklarda yoğuşmasıyla ve bulutların sahip olduğu kütleleri artık taşıyamaz duruma gelmesiyle birlikte suyun gökyüzünden yeryüzüne inmesi diyebiliriz. Yağış dediğimiz olay pek çok şekilde olabilir kar, cisenti, dolu, sulusepken, çiğ, kırağı gibi bunlardan sadece bazılarıdır. Yağmur dediğimiz olay yaşam kaynağı olan suyun hali hazırda yeryüzüne inmesidir. Ayrıca yağış tipi olarak yağmur en çok görülen yağış tiplerindendir. Yağış tipi olarak yağmur en fazla yağmur ve Muson ormanlarında görülebilmektedir. Yağmur çeşitli coğrafyalarda farklı yollarla oluşabilmektedir. Yağmur, gerek coğrafi özelliklere göre gerek dünya üzerinde etkili olan hava akımlarına gerekse sıcaklık etkilerine göre çeşitli şekillerde yeryüzüne yağış olarak iner.
Gelin dilerseniz şimdi yağmurun çeşitli şekillerde oluşumunu ve yeryüzüne inişini inceleyelim;
Konveksiyonel Yağış
Bu yağış tipi yağmurun oluşum şekillerinden biri olup neredeyse dünyanın her yerinde görülen bir yağış tipidir.
Konveksiyonel yağış tipine göre ısınan yeryüzü nedeniyle yeryüzündeki su ve nem gerekli sıcaklığa ulaşarak gökyüzüne doğru yükselmesi ile başlar. Daha sonra belirli bir yüksekliğe erişen sıcak hava yavaş yavaş soğumaya başlar. Yükselen sıcak hava gökyüzünde denge sıcaklığına gelir, hava akımları başlar daha sonra gökyüzüne yükselmiş olan hava soğur, ister istemez yoğunlaşarak ağırlaşır ve yeryüzüne yağış olarak iner. Bu sıcaklık farkı ile oluşan yağış esnasında eğer sahneye dikey hava akımlarının girerse "dolu" ismini verdiğimiz yağış tipinin oluşmasını da sağlanabilir.
Bu yağış tipi ülkemizde de görülebilmekte olup ismine "kırkikindi" denmektedir. Havanın yükseliş hareketi neticesinde oluşmasından dolayı "yükselim" yağışları ismi de verilmektedir. Bu yağış tipinde yağmur yeryüzüne kısa süreli ve hızlı periyotlarla yağmaktadır.
Orografik Yağış
Bir diğer yağış şekli olan orografik yağış, yamaç yağışları olarak da anılmaktadır. Hareket halindeki hava kütlelerinin karşısına bir dağ veya tepe yamacı çıkması ile birlikte hava yamaç boyunca yükselir ve yükselen hava haliyle soğur. Soğuyan hava neme doygun hale geldiği için geçtiği bölgelere yağış bırakır.
Bu yağış şeklinde çevresine göre yüksek bölgeler daha fazla yağış alır. Dağı uzanış yönü rüzgar yönüne dikse yağış miktarı daha da artar. Orografik yağış şekline ülkemizde Karadeniz Bölgesi'nde çokca rastlanmaktadır. Denizden gelen hava akımları yükselerek neme doyar ve aynı zamanda soğumuş olur. Bu nedenden ötürü geçtiği bölgelere bolca yağış bırakmaktadır.
Oluşan yamaç yağışları, rüzgarın hareketlerine bağlı olarak sürekliliği değişebilmektedir. Eğer rüzgar yıl boyu eserse yağışlar yıl boyu, dönem dönem eserse dönemlik yağışlar görülür. Dönemlik yağışlarla en güzel örnek Muson Asyası'nda görülen Muson yağışlarıdır. Bu bölgeye yağış yaz aylarında düşmektedir. Yaz aylarında rüzgar aktivitesi bol olduğu için yamaç yağışlarında artma meydana gelir.
Frontal Yağışlar
Bir diğer yağış şeklimiz olan frontal yağışlar, cephe yağışları adıyla da anılmaktadır. Bu yağış tipine göre Kuzey Yarımküre'de 60° enlemlerinde karşılaşan, kuzeyden yani kutuplardan gelen soğuk hava akımları ile güneyden yani ekvatordan gelen sıcak hava akımları neticesinde oluştukları enlemlerde cephe yağışları meydana gelir.
60° enlemlerinde karşılaşan sıcak hava ve soğuk hava belirli alçalım ve yükselim hareketlerine göre yağış oluştururlar. Soğuk hava daha yoğun ve daha ağır olduğu için sıcak havanın altına girerek sıcak havanın yükselmesine neden olur. Yükselen sıcak hava yükseldikçe sıcaklık kaybeder ve neme doyma noktasına geldiğinde yeryüzüne yağış olarak iner. Bu yağış türü ülkemizde de kış aylarında görülmektedir.
Merhaba, ben @kusadasi ve @try-market küratörü olarak #tr ve #cointurk etiketlerinindeki kaliteli yazıları inceliyorum. Sonrasında bu yazılar @kusadasi veya @try-market tarafından upvote ediliyor. @kusadasi ve @try-market #tr etiketinin daha yukarılara çıkması için çok büyük bir çaba içerisindedir. Tabii ki bu ilerleyişin kaliteli yazılarla olması yönünde çaba harcıyoruz.Paylaşımlarınıza 'cointurk' etiketini ekleyerek @kusadasi ve @try-market tarafından desteklenmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca, sürekli olarak @kusadasi tarafından düzenlenen projeler ve discord kanalımızda anlık yarışmalar mevcuttur.
Katılmak isterseniz discord kanalımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Elinize sağlık güzel bir yazı olmuş.
Güzel bir yazı olmuş. Eline emeğine sağlık. Bu aralar yağışlarla iyi boğuşuyoruz. Power Fm'de havayı koklayan adam sürekli faydalı ya da faydasız yağışlardan bahsediyor. Bunlardan hangilerini faydalı ya da faydasız şeklinde sınıflandırabiliriz? Ya da öyle bir sınıflandırmayı bunlar üzerinden yapmamız doğru olmaz mı? Ne dersin?
#turkcebilim tag'i sayesinde buldum ;)
Çok teşekkür ederim hocam. Sizin de dediğiniz gibi son zamanlarda hava bir hayli değişiyor, çeşit çeşit yağışlar görülebilmekte. Önerinizi düşünebilirim, ayrıca bu konuda biraz araştırma yapmam lazım. Yorumunuz için çok teşekkür ederim. 👌
kışın gitmeye niyeti yok, hafta sonu yaylaya gittim. gündüz bile soba yakan evler var. küresel ısınmanın etkileri midir acaba?
Bilemiyorum hocam, son birkaç yılda enleri yaşıyoruz. Havalar bu aralar çok tehlikeli bi güneş açıyor bir yağmur yağıyor, bir sıcak bir soğuk.
Hocam küresel ısınmanın bu kadar anlık etkileri olmuyor diye biliyorum. Fakat buzullar eriyor ve denizler yükseliyor. O sıkıntı
Yahu bana neden coğrafya hatırlattın :D eline sağlık :)
Teşekkür ederim hocam.
Released on: May 14th
As a friendly reminder, the current upvote fee is $0.12 SBD ($0.121 for incognito). Current 300%+ upvote is now $0.36+ SBD.
Join our 10 SP Challenge!!!
Simply click this link to delegate 10 SP Now!
Or delegate any of these other amounts and make a "striking" return on your investment!
50 SP --- 100 SP --- 200 SP --- 500 SP --- 1000 SP
That being said...
Investors who delegate SP to @thundercurator are entitled to 75% of @thundercurator income after curation. Get on-board early and grow with us!