Sabah her zamanki gibi kahvemizi alıp bilgisayar başına oturduk ve biz uyurken dünyada, sektörde neler olmuş diye bakmaya başladık. Hulu'nun büyümesiyle ilgili bir haber gördüm. Son bir haftadır yemek aralarımızda izlediğimiz yeni bir dizimiz var : The Handmaid's Tale. En son Netflix'te izlediğimiz Lost In Space faciasından sonra ilaç gibi gelen bir dizi. Dizilerle ilgili yorum yapmayacağım amacım o değil. Benim size bugün anlatacaklarım biraz başka. İşin içinde biraz girişimcilik, biraz online yayıncılık sektörü, biraz da pazarlama stratejisi var. 

Online izleme platformları arasında en meşhuru ve büyüğü Netflix malum. Alternatifleri olsa da Netflix'in global bazdaki başarısını yakalamaları şu an için pek mümkün değil. Tüm dünyada yaklaşık 55 milyon aboneden bahsediyoruz, kolay yakalanabilecek bir rakam değil. Netflix bunu pek çok orijinal yapımla ve pek çok ülkede önce yayına başlayıp ardından o bölgelere özel orijinal seriler geliştirerek gerçekleştirdi. Yakın zamanda Türkiye'de de yapımlara başlayacağı düşünülürse lokal bazda büyümeleri gittikçe artacak demektir. Bunun yanı sıra pek çok büyük film stüdyosunun online yayın haklarını alarak sağlam bir arşive sahip oldular. Bugün Netflix'e girdiğinizde diziden filme pek çok orijinal yapıma, sinema filmlerine, belgesellere ve tv programlarına ulaşabiliyorsunuz. Ve Türkiye ayağı da oturmaya başladığı için çoğuna Türkçe altyazıyla ulaşabiliyorsunuz. Öyle bir ekonomiden bahsediyoruz ki başrolünde Will Smith, Brad Pitt, Natalie Portman, Drew Barrymore gibi isimlerin olduğu Netflix orijinalleri var. Online yayıncılığın sektördeki değişimiyle ilgili bir yazı ayrıca hazırlayacağım orada daha ayrıntılı anlatmaya çalışırım ama bildiğimiz anlamda film/dizi yapımcılığının yavaş yavaş başka bir şeye evrimleşmeye başladığını söyleyebilirim. 

Peki Netflix'in bu kadar büyük olmasındaki neden ne? İşin aslı her ne kadar orijinal serileri olsa da Netflix'in kullanıcı tarafından gördüğüm kadarıyla genel mantığı daha genele hitap eden yapımlara yer vermek. Son dönemde popüler olan yapımlarına baktığımızda dizilerde Stranger Things, Sense8, Santa Clarita Diet, A Series of Unfortunate Events, Marvel’s Daredevil, Orange is the New Black, Better Call Saul ve BoJack Horseman'ı ; filmlerde ise ANNIHILATION, Bright, Okja ve War Machine'i görüyoruz. Ne kadarını izlediniz bilmiyorum ama bunların çoğu daha genel kitleye hitap eden yapımlar. Hikayelerinin altında çok büyük dramatik çatışmaların olmadığı, izlerken çok kafa patlatmanızı yani çok zeki ya da çok iyi birer izleyici olmanızı gerektirmeyecek yapımlar. İyi yapılmış, içinde minik minik zeka pırıltıları barındıran, ince göndermeler olan ama temel olarak herkesin izleyebileceği, insanı çok da zorlamayan işler. Bu işlerin yanında bir de "mutlaka beğenen birileri çıkar" diye yapılmış Lost in Space, Dirk Gently's Hollistic Dedective Agency gibi yapımlar var ki bazıları gerçekten herkese değilse bile "size" hitap ediyor. Dirk Gently bizim favorimiz oldu örneğin. Ancak Netflix'i yakından takip eden bir rakibi daha var : Hulu. 

Hulu, Netflix kadar bilinmeyen başka bir online izleme platformu. Daha küçük kalmasının birden fazla nedeni var. İlki Hulu sadece Amerika'da hizmet veriyor. Amerika dışında üye olup, izleme şansınız yok. Bunun nedeni de karman çorman telif haklarıyla ilgili kafanızı şişirmek istemem ama kabaca yapımların sadece Amerika online yayın haklarını almaları. Netflix ise haklarını alırken daha geniş bir coğrafyayı hedefliyor bu da daha fazla yerde gösterebilmesini sağlıyor. Yani Netflix yapımların hakkını alırken temiz para basıyor, Hulu biraz daha ağır adımlarla takip ediyor. Ortada Netflix gibi mali gücü yüksek bir rakip varken de Hulu'ya çok fazla dizi ve film düşmüyor haliyle. Peki Hulu ne yapıyor? Belgesellere yükleniyor. Öyle bir belgesel arşivi var ki o alanda Netflix'i ikiye katlar. Çok olmasa da bağımsız sinemadaki Netflix'in listesine girememiş filmleri topluyor ve dar alanda kısa paslaşmasına rağmen 10 milyonun üzerinde kullanıcıya ulaşıyor. Netflix geneli hedeflerken, Hulu bizim A, B grubu izleyici dediğimiz biraz daha seçici kitleyi hedefliyor. Bunu sitelerindeki arayüzlerde bile hissedebiliyorsunuz. Netflix'in basit, temiz ve kullanıcı arayüzünün yanında Hulu daha sade, elit takılıyor. Ve pek tabii Hulu da kendi orijinallerini çıkarmaya başlıyor. 

Şimdi işin yönetim ve pazarlama kısmından bir bakalım. Karşınızda Netflix var, herkesin baygınlık geçirdiği, fanatiği olduğu yapımlar yapıyor; üstelik de bunlardan o kadar çok yapıyor ki sizin Hulu olarak yetişmeniz mümkün değil. Sizinse elinizde Hulu olarak kısıtlı bir bölgede bulunan, kısıtlı sayıda izleyici ve kısıtlı bir yapım bütçesi var. Bu bütçeyi Netflix gibi genele hitap eden pek çok yapıma bölerek mi ilerlersiniz, tamamen Netflix'in yapımlarının aksi yönde tek bir yapıma mı yatırırsınız? Sizi bilmem ama Hulu tam olarak ikinci seçeneği tercih ediyor ve The Handmaid's Tale projesini hayata geçiriyor. Netflix'in tam aksi yönde bir proje çünkü içerdiği terör, cinsellik ve şiddet hikayeleri sebebiyle proje +18'le açılıyor. Ancak uyarlandığı kitap ve hikayesi gereği alt metinleri, distopik dünya üzerinden şimdiye bakışı o kadar iyi ki +18 almasına neden olan unsurlar size metaforlarla bezenmiş daha büyük anlamları getiriyor. İzlerken hem keyif alıyorsunuz hem de şimdiki hayatınızın gidişatını özdeşleştirebiliyorsunuz. Distopik bir dünyadaki yapıma yatırım yaparken Hulu pek tabii ki yapımın kalitesini düşürmemek adına ünlü isimleri dolduramıyor ama ona rağmen proje ilk çıkışıyla dikkat çekiyor ve tek bir yapımla Hulu'ya %18 kullanıcı büyümesi sağlıyor. Tek bir yapımla %18 büyüme Netflix'in yapabileceği bir şey değil ve bu tek yapımla Hulu 20 milyon kullanıcıya ulaşıyor. Üstelik sadece tek sezonla. Şu an ikinci sezonunun yayınlandığını, üçüncü sezon için de onay alındığı düşünülürse büyüme devam edecek gibi görünüyor. Bunu da piyasadaki liderin izlerini takip ederek, onun gibi olmaya çalışarak, onun yaptıklarını yaparak değil; kendi özgünlüğünü yaratarak başarıyor. İşte bu gerçek bir pazarlama ve girişimcilik dersi! 

Bu örneği özellikle yazmak istedim bugün. Çünkü burada büyük hesapların yaptıklarını yapmaya çalışan , daha kötüsü onlara kendilerini göstermek için saçma sapan şeyler yapan kullanıcılar görüyorum. İş hayatında ödül almış işleri takip edip, aynılarını yaparak bir yerlere gelmeye çalışan reklamcılar görüyorum. Sektörde Nuri Bilge Ceylan, Zeki Demirkubuz olmaya çalışan kısa filmciler görüyorum. Görüyorum da aklımda kalmıyor hiçbiri çünkü özgün değiller. Kendileri gibi onbinlercesinden biriler sadece. Bu platformda yeniyim ancak hayatta epey yaşamışlığım var ve öğrendiğim şeyler her yerde aynı işliyor aslında. İster girişimci olun, ister pazarlamacı, ister beyaz yaka, isterseniz de Steemit'te kazanmak isteyen biri; hiçbir başarı başkalarının izlerini takip etmekten geçmez. Evet başkalarından öğrenirsiniz ama bunun üzerine kendi özgün, farklı olduğunuz alanı keşfeder ve o yolu takip ederseniz "fark yaratırsınız". Hepimiz hayata geldiğimiz anda taklit ederek öğreniriz. Doğduğumuzda ifadeleri, sözcükleri taklit ederek iletişim kurmayı, konuşmayı öğreniriz, tasarım yaparken, film çekerken, yazı ya da kod yazarken ilk adımlar hep bu işi yapanların işlerini taklit etmeyle, denemeyle öğreniriz, gelişiriz. Ancak gel gör ki bir noktada kendinizi başka bir yere taşımanız gerekir ki yola devam edebilesiniz. 

Kendinizi ve kendi yolunuzu keşfetmeniz dileğiyle...

cover source