DUYMAYAN Kalmasin (Duyma özürlü insanlarin artik duymasi mümkün*) | Cochlear Implant Surgery Experience

in #tr6 years ago (edited)

Selam Steemit Ailesi,

Bunden iki sene önce Nisanlim la is yerinde tanistim. Ilk birbirimizi gördügümüzde bir sey konuşmadık cünkü kendisi beni avusturyali sanmış. Herzaman basima gelen bir olay, hic türke benzemedigimden alistim bu tür olaylara. Ilk konusmamizda o benimle almanca konusmaya basladi, ben ise türkce. Türk oldugumu söyledim inanamadi, türkce konustum anlamadi. Sen türksün niye türkce bilmiyorsun dedim. Kulaklarim duymuyor benim dedi…. Zaten konusmasindan da anlamistim biraz tuhaf konusuyordu. Evet, kendisi duyma özürlüydü…özürlüYDÜ diyorum cünkü artik deyil. Kendisinin anlattigina göre sağır doğmamış’di, bir havale sonucu 3 yaşında iken duyma yeteneğini %70 yitirmisti. Cok üzüldüm, nerdeyse hic duymuyordu. yüzüne bakmadan konustugunuzda hic birsey duymuyor ve anlamiyordu. Dudak okumadan hicbir kelime anlayamiyordu. Türkce neredeyse hic bilmiyordu. Avusturya’ da vücüt dili dedigimiz duyma özürlülerinin kendine ait bir dil ile en rahat komunikasyon kurabiliiyor ve derdini anlatabiliyordu. Cocuklugundan beri ise almanca „Hörgerät“ dediğimiz isitme cihazi kullaniyordu.

Hörgerät | Isitme Cihazi

Cok merakliyimdir zaten, birde asik oldum...kitaplar okudum, arastirdim, sordum, detaile indim.
Bu tür isitme cihazlarin tek yaptigi sey ses dalgalarini güclendirmek, yani duyulan sesi yükseltmek gibi birsey. Bu ses yükseltme duyma özürlülerinin fazla isine yaramiyor cünkü DUYMAK ile ANLAMAK arasinda Jüpiterler ve Neptun lar kadar fark var. Duyma özürlü olmak sadece sessiz/kIsIk duymak anlamina gelmiyor. Hem cok az duyuyorsunuz hemde hangi kelimelerde hangi harfler vurgulaniyor hangileri sessiz okunuyor anlayamiyorsunuz. Ses tonunu ayarlamasi neredeyse imkansiz. tüm duyma özürlü insanlar konusmaya calisirlar ama ses tonunu ayarlayamadiklari icin konusmalari ile cevrenin tuhaf bakislarini üstüne cekerler. bu yüzden bir süre sonra hic konusmamaya baslarlar cünkü her konusmayi denemesinde istemeyerek tuhaf sesler cikardiklari icin bir süre sonra konusmaktan vaz gecerler. mümkün oldugunca sessiz güler, sessiz aglarlar. Bu sebepten dolayi onlara sagir ve DiLSiZ etiketini yapistiririz. Dilsiz diye birsey yoktur arkadaslar. Dil hem bir organ hem de insanlarin daha rahat anlasabilmesi icin gelistirdigi bir komunikasyon sistemidir. Herkesin organindan haric bir yada daha fazla dili vardir , konusmasa bile vücüt dili vardir ve bildigim kadariyla vücüt dilinin yalan söylemesi neredeyse imkansizdir,cünkü vücutdili(almanca Körpersprache) bilincalti calisir ve insanlarin cogu bunun farkinda deyildir. Vücüt dili hakkinda bir kac kitap okumustum ve bunun insan arasi iliskilerde nekadar da önemli oldugunu hatirlatirim. Duyma özürlü insanlar bu sebebten dolayi vücüt dilini cok iyi anlayabilirler, cünkü hayatlari boyunca en iyi anladiklari sey vücüt dilidir. (Yalan söyleme gibi bir sansim da yok, hemen anliyor :=) )

Fizik yada tIp okumadim, türkcemde okadar iyi deyil ama size kendi kelimerimle en kisa sekilde anlatmaya calisicam, araya biraz almanca kelimeler karisabilir, detaylarda da yanlisim olursa kusura bakmayin.

Duymak

Bir ses kaynagindan cikan ses dalgalari hava yi transportmedium olarak kullanarak, yani havada bir titresim yaratarak, kaynak tan kulaga gelir ve kulaktan iceri girer. icerde cesitli asamalardan/filtrelerden gecerek beynin belirli bir bölümüne sinyal olarak ulasir. Kulagin anatomisine bakarsak nekadar da komplex birsey oldugunu görebiliriz.

Duyma organimiz aslinda göz le görünen kulak deyildir. Asil duyma islemi kulagin icinde olusur. ama kulagin gözle görünen tarafinin da cok önemli oldugunu bilmeniz gerekir. cünkü gözle görünen kulak ses dalgalarini kendi yapisindan dolaya belirli bir formata getirir. bu da cok önemlidir. okumustum, kendimde denedim. kulaklarinizin üst kismini alip asaga kulak memesi ne dogru kulaginizi kapaticak bir sekilde yapistirin yada basörtüsü/sapka ile deneyin. bu halde iki saat gürültülü bir yerde yürümeye normal hareket etmeye calisin. bir süre sonra basiniz dönecek, denge saglamakta zorluk cekeceksiniz, mideniz bulanicak... cünkü ses dalgalari sizin alisik oldugunuz formattan farkli bir sekilde geldiginden sizi rahatsiz edecektir. bunun sebebi ise insanin duyma/tatma/koku alma/görme/hissetme hislerinin yanisira baska hislerinin,mesela "Vestibüler sistem"(https://tr.wikipedia.org/wiki/Vestib%C3%BCler_sistem) "denge saglama hissi" olmasidir. Bu sistem ise kulak da dir ve cok duyarlidir. Bu yüzden asiri duyma özürlü insanlar denge saglamakta zorluk cekerler, cünkü duyan insanlar farkinda olmasa bile cevresinden devamli aldigi seslerden dolayi dengesini saglar.

Anlamak

Cesitli asamalardan gecen ve beynin https://en.wikipedia.org/wiki/Broca%27s_area bölümüne belirli bir formatta bir sinyal ulasir. Söyle anlatayim, Araba kelimesi beynin Broca's area ya geldiginde bu bölgede Araba kelimesinin bir kopyasi varmi diye bir check yapilir. eger araba kelimesinin sizde bir kopyasi varsa ve bu kopya sizin icin bir anlam tasiyorsa ozaman siz bu kelimeyi anliyorsunuz. Mesela japoncayi duyabiliyorsunuz ama bu dili anladiginiz anlamina gelmiyor. yada ingilizce biliyorsunuz, hep duydugunuz bir kelime var, kelimenin kopyasi da beyninizde var ama kelimenin türkce anlamini unuttunuz.bazen hem duyuyor, hem kelimeyi biliyor, ama yinede de anlayamiyorsunuz. iste böyle bisey.

Benim burda yazdiklarim cok amatörce, Duymak ve Anlamak cok daha komplex ve derin konulardir, bu sebebten dolayi bu konular hakkinda tonlarca kitaplar yazilmistir. Daha fazla Bilgi edinmek isterseniz yeterince okunucak Kitap/Makale/Dergi bulabilirsiniz.

1.Asama

Arastirmalarim sirasinda Cochlear Implantat diye bir Protez oldugunu duydum ve bu cihazin tip dünyasinda bir ilki basardigini ögrendim. Anladigim kadariyla Tip tarihinde ilk defa olmayan yada zarar görmüs bir insan duyusunu tamamen taklit edebilen bir cihaz. Detayli bilgiler icin https://en.wikipedia.org/wiki/Cochlear_implant buraya bakabilirsiniz. Bu protezi kullananlar gercekten Cyborg olarak tanimlaniyorlar. https://ieet.org/index.php/IEET2/more/1982/

(Cyborg)Nisanlima,
(ozaman daha nisanli deyildik ama ben kendime anlattigim masallarda onunla coktan evlenmistim bile ;=) ) Cochlear Implantat (CI) hakkinda edindigim bilgileri anlattim. Ikimiz de cok heyecanlandik ve meraklandik. Bu CI olarak bilinen cihaz tam bir mucize.
Bu cihazin nasil calistigini az cok anladim ama size daha iyi anlatabilen bir Video link i eklersem hepimiz icin daha rahat olur diye düsündüm.

2.Asama

Cesitli testlerden gectik, hangi kulak hangi frekanslari daha iyi algiliyabiliyor ve buna benzer seyler. Pesinden Röntgen,MRT ve MRS gibi islemler yapmamiz gerekti. Bu testlerin ve islemlerin sebebi ise, esimin duyma özürlügünün tam olarak kulaginin hangi bölgesinden kaynaklandigi idi. Burdan sunu ögrendim: Bu Implantat her duyma özürlü insanlara yardimci olamiyor. Kulagin belirli bir bölgesi zarar görmüsse ozaman sizin icin CI uygun olabilir. Uygun olup olmadigni da test sonuclari ile karar veriliyor. Bu asamadan gecerken acaba esime uygun mu deyilmi diye cok düsünmüstüm. Uygun olmasaydi cok üzülürdüm, cünkü cok istiyordu duymak ve bende onunla bir ümitleniyor bir karamsar oluyordum. Allaha sükür esim icin uygunmus ve hemen ameliyat olmaya karar verdik. (Daha az karamsar olmaya da ayni anda karar vermistik)

3.Asama

Tüm tahlil ve test sonuclarini alip avusturyanin en büyük, avrupanin da en büyükleri arasinda olan, AKH(https://www.akhwien.at/) hastahanesinin Kulak-Burun-Bogaz bölümünün yolunu tuttuk. KBB bölümünün en iyi Doktoru,Univ. Prof. Dr. Wolf-Dieter Baumgartner(http://www.medel.com/at/schaufenster-nr-3-prof--baumgartner-im-akh-wien/) bizimle cok iyi ilgilendi. Termin yapildi Ameliyat günü yaklasdi. Yanlis bilgi vermis olmayim ama sanirim avrupada bu tür ameliyatlari en fazla yapan Doktor Baumgartner'mis.

Burda cok önemli birsey daha söylemem gerekiyor. Esim 28 yasinda ameliyat oldu. Eger dogustan duyma özürlü olsaydi bu ameliyati yapmayacagini söyledi Dr. Baumgartner. Dogustan duyma özürlü olanlar belirli bir yasa, sanirim 10-11 yasina, kadar ameliyat olabiliyor. Eskiden dogustan sagir olan ve yasi 12 gecmis olanlarda da bu implantati takiyorlarmis ama belirli bir yastan sonra bu alet de bir ise yaramiyormus, cünkü beyindeki Dil ve Duyma bölümü Anatomik olarak Hic gelismemisse, yani hicbir ses/sinyal almamissa ozaman tren kacmis oluyor. Cünkü belirli bir yastan sonra beyniniz gelisemiyor, ne kadar duysanizda hicbir zaman birsey anlama sansiniz olmayacak. Gec ameliyat olanlarin %95 i cihazi cikariyor ve kullanmiyormus. bu sebebten dolayi bu ameliyata herkes uygun görülmüyor. Benim esimin sansi ise 3 yasina kadar duymus olmasi. yani ilk 3 yasina kadar duydugu sesler beyinin Dil ve Konusma bölümüne yeterince bilgi aktarmis. cocuk deyip gecmeyelim, Prof. Dr. Dr. Manfred Spitzer in Kitabinda okuduguma göre cocuklar 7-8 aylik ken gramer anlamaya basliyormus. tabi gittigi okuldaki müdürün onu dayak zoruyla konusmaya zorlamasi da cok faydali oldu. Eger diger duyma özürlüler gibi hic konusmasaydi ozaman yine ameliyata uygun görülmeyecekti.

4.Asama

Ameliyat yaklasik 1-2 saat kadar sürüyor. Anlatmami istermisiniz?? Anlatmiycam, mideniz kaldiriyorsa tüm ameliyati burda izleyebilirsiniz. Bu görüntüler youtube dan alinmistir ve bizim ameliyatla alakasi yoktur, ama ayni Operation. Sadece sunu eklemek isterim, video baya eski, günümüzde video daki göründügü kadar büyük kesmiyorlar. Daha ufak bir kesikle ayni sonuca ulasabiliyorlar.
Video:

5.Asama

Ameliyat cok iyi gecti.Hastamiz narkosun etkisinden biraz sersemledi, Alice Harikalar Diyarindaymis gibi görünüyordu. Beklentilerimizin tersi oldu ve ameliyat tan sonra hic bir agri cekmedi. yaklasik 3 gün hastanede kalmasi gerekti. Serum ve cesitli haplar kullanmasi gerekti ama bunlarin arasinda agri kesici yoktu. Allaha sükür ne ameliyat günü ne daha sonraki günler bir agri hissetmedi. Taburcu olduktan sonra tam 3 hafta boyunca kafasini hic yikamamasi gerektigini hastaneden bize tembihlemislerdi. aynen öyle yaptik. Bu arada Ameliyat kanun-u sani(ocak) ayinin sonunda yapildigi icin soguk havaya denkgeldi ve terleme yada sicaklama gibi bir sikintimiz da olmadi.

Ameliyat dan sonra görüntüler:
signal-2018-04-23-231420.jpeg

Dikisli hali:
cochlea_implantat_naehte.jpeg

6.Asama

Yaklasik 3 hafta sonra dikisler alindi. cihazi takip ilk deneme günü geldi, cok heyecanliydik. CI aletlerinin cesitli üretici firmalari var. Doktorumuzun önerisiyle biz su marka cihazi tercih ettik: http://www.medel.com/at/sonnet/
Cihazin 4 kademesi var. ilk 3 hafta birinci kademe de birakiliyor cihaz. yani cihazin tüm verimi hemen kullanilmiyor. daha önceki denemelerde cihazin tüm verimini hemen actiklarinda hastalarin cok rahatisz oldugu ve cihazi kullanmak istemedikleri görülmüs. bu yüzden kademe kademe ilerlememiz gerekti.

Siz duyanlar simdi merak edersiniz bunun nasil birsey oldugunu. anlatmiycam, dinleyin... ama dikkat edin, duyduklariniz sizi cok üzebilir ve birden bire duymanin nekadar önemli ve nekadar güzel birsey oldugunu fark eder duygulanirsiniz, belki benim gibi gözlerinizden yas gelir. o asamalarin simulationu:

7.Asama

Bastan cihazin fonksiyonundan ikimiz de memnun deyildik. yani cihaz de bir sorun yoktu, ameliyat da basarili gecmisti. hersey yolundaydi. esim eskisinden daha fazla ses duydugunu ama bu seslerin onu rahatsiz etmesinden sikayet etmeye basladi. Bu durum yaklasik 5-6 ay kadar sürdü. bu 6 aydan sonra birdenbire demeyim de ama cok cabuk bir sekilde baya ilerlemeler oldu. tabi biz bu sürecte bos durmadik ve devamli alistirma yaptik. mesela bana arkasini döndügünde ona ilk zamanlar tek rakamli sayilar söyleyip sonra ne anladigini sordum. bunu cok cabuk bir sekilde baya ilerlettik. bastan cok zorluk cekiyordu ama bugün arkasini döndügünde ona 1.785.232.129 gibi bir büyük rakam söylesem bile rahatlikla anlayabiliyor. ve gittikce günden güne daha iyi olmaya basladi. baska odada oldugu zaman ilk zamanlar tek kelime bile anlamakta güclük cekiyordu. bugün ise baska odada olmasina ragmen: bana bir bardak su getir, cabuk gel seni cok özledim gibi uzun cümleleri bile anlayabiliyor. Inanmasi güc ama eskiden imkansiz olan telefon görüsmesini bile yapabiliyoruz. ama telefonda hala zorluk cekiyor, cünkü telefondan gelen ses cok cesitli formatlari felan girdigi icin ve telefondan cihaza cihazdan beyine sinyal derken olay bizi biraz asiyor diyebilirim. ama yinede telefonda, nerdesin, nezaman eve geleceksin, karnin acmi gibi seyleri rahatlikla anlayabiliyor. tabi ben kelimeleri teker teker yavas yavas ve en düzgün sekilde konusmam gerekiyor. birisi hizli yada kelimelere dikkat etmeden konusursa anlamakta cok güclük cekiyor. birisinin birde sivesi varsa tamamen anlama sansini yitiriyor. burda da anlama asamasina geldik. yani duyuyor ama anlamiyor. yukarida anlattigim gibi, beyninde duyan insanlarin kelime bollugu yok, yani kelimelerin ve anlaminin kopyasi yok. Simdi askim hem nisanlim hem esim hemde ögrencim oldu ve günlük ilerlemeler kaydediyoruz.

Simdi gelelim zurnanin zirt dedigi yere:

Wikipedia ya göre 2017 yilinda USA da bu ameliyat 100 bin dolara mal oluyormus. Bazilari sigortalar tarafindan karsilaniyormus. Arastirmalara göre implant yapilmayan cocuklarin daha sonra is hayatina integre olmalari daha zor oldugu icin (Avusturya da duyma özürlülerinin %90 issiz ve sosyal bir bakiciya, yani onlara hayatta tercümanlik yapmasi gereken birine ihtiyaci var) ve bu insanlarin devlete daha pahaliya mal oldugundan ilerde tüm duyma özürlü doganlara bu protezin devlet tarafindan ödenmesi gerektigini ileri sürmekteler. Allaha sükür avusturyada tüm masraflari sigorta karsiladi. Türkiye de durum nasil hic bilmiyorum. belki bilen vardir ve yorumlara yazar.

Cochlear Implantatin takilmis hali:
signal-2018-04-23-231521.jpeg

Arkadaslar hikayem bukadar. Daha genis ve detayli yazmak isterdim ama bukadarini basarmam bile büyük basari. ayni konuyu almanca da paylasmayi düsünüyorum. almanca daha güzel ve daha detayli yazabilecegimden eminim ama bunu sizin bilmeniz ne yazar?

neyse, umarim hosunuza gitmistir. yada cevrenizde duyma özürlü birisi varsa ona yardimci olabilirsiniz. Hosunuza gitmediyse ve cevrenizde de duyma özürlü kimse yoksa ozaman ögrendiginiz seylerden mutlu olabilirsiniz. Belki bir gün kim 500 Milyar istere cikar ve orada bu konuyla ilgili bir soru cikar ve siz soruyu benim bu yazim yüzünden cevaplayabilirsiniz. Bardagin dolu tarafini görmek lazim. Benim icin bardak herzaman tüm doludur. yarisi suyla, gerisi havayla. Herzaman görünmeyeni de hesaba katmak lazim. Görmedigimiz ama var oldugunu bildiginiz seyleri. Mesela melekleri,atomlari,isik yili uzaklarda olan milyonlarca galaxileri. Kim bilir tüm uzaydaki atomlar belki de hepsi birbirine baglantili ve birbiriyle bir cesit alisveris icindedir...Kimbilir. Hoscakalin.

Sources:
https://www.einfacher-hoeren.de/de/otoplastik__105/
http://annahamilton.me/anatomy-of-exterior-ear.html/anatomy-of-exterior-ear-outer-geoface-6f86a3e5578e
https://en.wikipedia.org/wiki/Broca%27s_area
https://tr.wikipedia.org/wiki/Vestib%C3%BCler_sistem
https://en.wikipedia.org/wiki/Cochlear_implant
https://ieet.org/index.php/IEET2/more/1982/
https://www.youtube.com/results?search_query=cochlear+implant+nasil
https://www.akhwien.at/
http://www.medel.com/at/schaufenster-nr-3-prof--baumgartner-im-akh-wien/
https://www.youtube.com/results?search_query=cochlear+implant+surgery
http://www.medel.com/at/sonnet/
https://www.youtube.com/results?search_query=cochlea+implantat+simulation+

Sort:  

Go here https://steemit.com/@a-a-a to get your post resteemed to over 72,000 followers.

Merhaba @thales7, @turkce-bilim olarak yazınızı değerlendirdik ve oyladık. #turkcebilim olarak bazı kurallarımız var. İlgili kurallara ulaşmak için:
https://steemit.com/tr/@turkce-bilim/merhaba
yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz.


Bu yazı Curation Collective Discord Sunucusunda küratörlere önerilmiş ve manuel inceleme sonrasında @c-squared topluluk hesabından oy ve resteem almıştır.
This post was shared in the #turkish-curation channel in the Curation Collective Discord community for curators, and upvoted and resteemed by the @c-squared community account after manual review.

Tebrikler! Yazınız @tryardim topluluk hesabından oy kazanmıştır. #tr tagi altında kaliteli içeriklerizi görmekten mutluluk duyarız. Detaylı bilgi için Tryardım Desteklenen İçerikler 12 Haziran 2018 bağlantısını ziyaret edebilirsiniz.

post_banner_gf.gif

Çok geçmişler olsun. Hep sağlıklu huzurlu olun . Değerli araştırmalarınızı bizlerle paylaştığınız içinde ayrıca teşekkürler.

Sagol kardeşim.

Yazınoz tek kelimeyle harika, kimbilir belki bir gün bi yerde bi şwkilde bu bilgilere ihtiyaç duyabilirim, işte o zaman iyiki okumuşum yazınızı diye size dua edebilirim. 😃

@baycan tsk ederim. Dualara ihtiyacimiz var.

Allah yardımcınız olsun tüm hastalarımıza şifa versin inşallah

Coin Marketplace

STEEM 0.36
TRX 0.12
JST 0.039
BTC 69965.85
ETH 3540.49
USDT 1.00
SBD 4.71