Empire of Islam Atjèh Darussalam. [Keuradjeuën Islam Atjèh Darussalam] (Sulthan-Iskandar-Muda Perkasa Alam Sjah di-Radja Atjèh. Sunut thôn (1028-1064H-1607-1644M) Bagian 5.
[Sumber](http://abulyatama.ac.id/?p=5604)
Kuta Neugara neupinah u Siblah rhot barat njäng Neulakap Nan Kuta: ’’Kuta Radja Bandar Atjèh Darussalam’’
Keuradjeuën meutamah neupeuluwah ngón neupeukòng nanggro nanggro täklôk. Neuteungóh U Deli Beunawa Asahan Bengkulén Rijow Pahang Djohon ngón seumeunadjông Malaka. Kaphé pertugéh njängnä di tanöh sumatra neu usé han tinggai intjit. Meunän tjit neupeutäklôk Maharadja Sriwidjaja di Bengkulèn ngón Rijow. Tingai teuk di malaka njäng goh lom meu asé neulét peurtugéh njän. Di pulo djawa ka djimät kuwasa lé beulannda, beulanda djiteungóh u pulo djawa nibak sunut thôn 1596M.
Lam masa Sulthan Iskandar Muda Beulanda that teumakôt keu atjèh. Neupeukòng pasukan prang laôt Marine ngón kapai prang njäng tanggôh, tukang (Arsitektur) njäng ka malém- malém that nibak peugòt kapai prang ngón Armada Laôt ngón beunantu nibak Keuradjeuën Rom di Turki Istambul.
Deungón meureutôh boh kapai prang leungkap ngón Armada laôt ngón neukeupông pasukan peurtugéh di laôt malaka njäng neupimpén lé (Lakseumana Malahajati) deungón Panglima Malém Dagang, gagah- beuhe lagèë singa.
Bala Teuntra (Sifael) ngón kapai prang neupeuleuëngkap deungón seundjata modern ( Meriam-Mortir- Altelleri) angkatan darat ngón Armada (Eskader) laôt paléng meugah lam dônja nibak sunut njän, lam masanjän keuh Keuradjeuën Atjèh ngón Turki häna ngón peusa lam dônjä.
Teunaga pasukan prang ngón keudèëlatan (Souvereinileit) Keuradjeuën Atjèh (Beaulieu admiraal Eskader Prantjis) Inggréh, Beulanda, Djeurman, Prantjis Eropa, gohlom sebandéng deungón Atjèh. Meutjeuhu nän Kaisar Sumatra. (King of king in Sumatra)
Kapai prang peurtugéh abéh neupeulham lam laôt malaka ngón neutijeuëb trôh u darat Malaka. Natjit pasukan djih njäng neutawan, neupuwo u Kuta Radja neupeureunö agama islam, turônan njän meunjó tatilék mantòng na sampo än djinö di naggro atjèh sidro dro sapat teuk, djeut tatilék djinö di meureuhôm daja deungón lakap si mata biru.
Lheuäh neupeu-antjô pasukan laôt peurtugéh teuma neuteungóh u malaka neudjak usé perutugéh njän njäng mantòng lam nanggro meulaju. Ureuëng ureuëng meulaju njängka leubèh awai kaneumeu-agama ngón agama Allah njängka awai neuba lé muballègh- muballègh Bansa Atjèh masa Malék al Salèh mät keuradjeuën di Samudra Persia Pasè ngón Sulthan Muhammad Amim di Keuradjeuën Peureulak.
Neuteugóh u Pèrak, Tringgano, Pahang ngón Djohor neudjak lét kaphé putéh peurtugéh njängmät kuasa di laôt malaka ngón kawasan asia tunóng deungón beulanda njängka di teungóh u pulo djawa. Peurtugéh njän njäng mantòng tinggai kadjibet sa-ôh djiwo u nanggo ’’Pertugal’’. Sulthan Iskandar Muda Perkasa Alam njänpih GAZI deungón kafhé pertugéh meuhat neusamak eutjit euntjit lam nanggro ngón laôt malaka.
Teulheuëh neu usé mandum Bansa peurtugéh nanggro-Nanggro täklôk neupulang keulaji bak ureuëng nanggro njän untôk neu-atô keuradjeuën, ngón neutinggai padum-padum dro ureuëng atjèh njäng malém-malém meubago ëleumëë untôk djaga- djaga musôh teuka keulaji sira neuseumeubeuët.
Seugohlom neutinggai nanggro malaka, maka neu-amanah nibak peundudôk- peundudôk (rakjat) Nanggro Djohor, Triggano, Perak, ngón Pahang untôk sembahjang limóng watèë, puasa Ramadhan, puasa-puasa sunat, bôh jakeuët, neutham meudjudi, djéb arak ngón laén laén njäng handjeuët lam agama islam.
Neutjok sidro aneuk radja pahang aneuk Sulthan Ahmad nibak usé peurtugéh tiwas di mideuën prang. Neu angkè keu aneuk Seuneubôt neuh nakeuh paduka njäng mulia (Radja Muda Mughal Ibnu Sultan Ahmad Sjah ) deungón lakap sulthan Bungsa. Umu njang nulia barô tudjôh thôn.
Njäng mulia ‚’Sulthan Iskandar Muda’’ that seunang keu Aneuk seuneubôt neuh njän. Titah Diradja Meukuta Alam nibak peungawè istana untôk neupeugòt saboh meuligo keu Sulthan Bungsu, ngón neutitah nibak Sjèch Sjamsuddin ngón Qadhi Malikull Ädil untôk neupeubeuët sampo malém meubago ëleumëë, kareuna ukeuë meuhêt Sulthan Iskandar Muda neu tabal keu Radja Atjèh, neulakap (Sultan Bungsu) untôk geulanto droneuh njäng häna aneuk agam (Putra Mahkuta).
Bersambung ke bangian 6 (Sulthan-Iskandar-Muda Perkasa Alam Sjah di-Radja Atjèh.- Making Relation Link of Deplomatic.
Neupeugòt Hubôngan Diplomatic.)
