ကမာၻ ပထဝီ (part 4)

Image Source:[Google]
၁၄ ရာစုႏွစ္သို႔ ေရာက္သည့္တိုင္ေအာင္ပင္ ဥေရာပတိုက္သားတို႔၏ပထဝီဝင္ဗဟုသုတသည္ အလြန္နည္းေသးသည္။ထိုအခ်ိန္အခါအထိ ကမာၻ႔ေရမ်က္ႏွာျပင္၏၇ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကိုသာ သိရွိၾက ေသးသည္။ ၁၄ ရာစုႏွစ္ႏွင့္ ၁၅ ရာစုႏွစ္ေလာက္တြင္ ေပၚတူဂီႏွင့္ စပိန္ လူမ်ိဳးတို႔သည္ သမုဒၵရာႀကီးမ်ားကို စတင္၍ ျဖတ္သန္းလွည့္လည္ခဲ့ၾကသည္။ဗက္စကိုဒါဂါးမသည္ ၁၄၈၉ ခုႏွစ္တြင္ အာဖရိကတိုက္ကို ပတ္၍ အိႏၵိယျပည္သို႔ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ကိုလံဘတ္သည္ အေမရိကတိုက္ကို၁၄၉၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေတြ႕ရွိေလသည္။ ထိုသူတို႔ ေနာက္တြင္ အဂၤလိပ္၊ ဒပ္ခ်္ႏွင့္ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး တို႔သည္ပင္လယ္ခရီးျဖင့္စတင္နယ္ခ်ဲ႕လာခဲ့ၾကသည္။ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳး မာဂ်ဲလင္ဆိုသူသည္ ကမာၻကို ေရလမ္းခရီးျဖင့္ လွည့္ပတ္ရန္ ဦးေဆာင္ထြက္ခဲ့ေသာ္လည္း လမ္းခရီးတြင္ အသတ္ခံရသည္။ မ်ားမၾကာမီ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဆာဖရန္းစစ္ဒရိတ္သည္ကမာၻကိုေရလမ္းခရီးျဖင့္ လွည့္လည္ ခဲ့ေလသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ဝ အတြင္း၌ပင္ ဥေရာပတိုက္သားတို႔သည္ က်န္ရွိေနေသာ ကမာၻ႔ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ၉၃ ရာခိုင္ႏႈန္းကို သိရွိလာၾကေလသည္။ ဥေရာပတိုက္သားတို႔သည္ အာေရဗ်ျပည္ကို ၁၉၀ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေက်ာ္မွ လုံးလုံးလ်ားလ်ား သိရွိလာၿပီးလွ်င္၊အာဖရိကအလယ္ပိုင္းကိုမူကားမၾကာမီကမွေကာင္းစြာသိရွိခဲ့ၾကေလသည္။ အႏၲာတိကတိုက္ႀကီး၏ပထဝီဝင္ကို ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္မွသိရွိခဲ့ၾကသည္။ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း၌လူသူအေရာက္အေပါက္နည္းေသာ ေနရာမ်ား၏ပထဝီဝင္ဗဟုသုတကိုပိုမိုသိရွိခဲ့ၾကသည္။ယခုအခါ၌မူေတာင္ႀကီးမ်ားအၾကားတြင္ကြယ္ေပ်ာက္ေနေသာခ်ိဳင့္ဝွမ္းမ်ား၊လူသူမ်ားႏွင့့္အလြန္ေဝးလံေသာေတာင္ႀကီးေတာႀကီးမ်ားကိုပင္ ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ယူ ၿပီးလွ်င္ ေျမပုံမ်ားေပၚ၌ ထင္ရွားစြာ ျပသႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ပထဝီပညာရွင္တို႔သည္ ကမာၻ႔ေျမပုံသစ္ကိုပင္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ေလၿပီ။
ပထဝီဝင္၏သေဘာတရား၁၈ရာစုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းသို႔ မေရာက္မီ ပထဝီဝင္ကို နည္း ၂ နည္းျဖင့္ ေလ့လာခဲ့ၾကသည္။ တစ္နည္းမွာ ေတာ္လမီ၊ မာေကတာတို႔ျပဳလုပ္သကဲ့သို႔ကမာၻ၏ပုံပန္းသဏၭာန္ႏွင့္ အ႐ြယ္ပမာဏကိုေလ့လာျခင္းျဖစ္၍၊ အျခားတစ္နည္းမွာ စၾတားဗိုး၊ မန္းစတာတို႔ ျပဳလုပ္သကဲ့သို႔တိုင္းျပည္ႏွင့္အရပ္ေဒသမ်ား၏ မွတ္သား ေလာက္ေသာအေၾကာင္းအရာတို႔ကို ေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမေလ့လာနည္းကို ေျမပုံဆြဲ အတတ္ေလ့လာသူ မ်ားကဆက္လက္ က်င့္သုံးခဲ့ၾကသည္။ ဒုတိယနည္းမွာမူကား ပထဝီဝင္၏အဓိကလုပ္ငန္းအျဖစ္ျဖင့္ဆက္လက္တည္ရွိလာခဲ့ေလသည္။ ဂ်ာမနီျပည္တြင္ ၁၈ရာစုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းေလာက္၌ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ဟမ္းဗို႔ႏွင့္ ရစ္တာတို႔ လက္ထက္မွစ၍ ပထဝီဝင္အေျခခံသေဘာတရားမွာလုံးဝေျပာင္းလဲလာခဲ့ေလသည္။ထိုပညာရွင္၂ဦးလက္ထက္မွစ၍ထြန္းကားခဲ့ေသာပထဝီဝင္၏အဓိကရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ သီးျခားတည္ရွိ ေနေသာ ေဒသမ်ား၏ အခ်င္းအရာမ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ဆက္စပ္တည္ရွိေနၾကပုံ၊ စုေပါင္းျဖစ္ေပၚၾကပုံ၊ ကမာၻေပၚရွိ ေဒသမ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု တူညီၾကပုံ၊ ကြဲျပားျခားနားၾကပုံ စသည္တို႔ကို အက်ိဳးအေၾကာင္းႏွင့္တကြသိရွိနားလည္ေအာင္ ေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္အခါမွစ၍ ပထဝီဝင္သည္ ကုလားထိုင္ေပၚတြင္ထိုင္ကာ အထင္ျဖင့္ေရာ္ရမ္းမွန္းဆ၍ေလ့လာေသာပညာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ျပင္ပတြင္တကယ္ျဖစ္ေပၚ ေနေသာ အျခင္းအရာတို႔ကိုကိုယ္ေတြ႕မ်က္ျမင္ ၾကည့္ရႈေလ့လာ ေသာ ပညာတစ္ရပ္အျဖစ္ျဖင့္ ထြန္းကားလာခဲ့ေလသည္။