ဥာဏ္ရည္ (၈)မ်ဳိးအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ကၽြန္ေတာ္ မူၾကိဳဖြင့္ဖိုု႕ အတြက္ျပင္ဆင္ရင္း သင္တန္းသြားတတ္ေတာ့ သိလာရတဲ့ ဥာဏ္ရည္ (၈)မ်ဳိးအေၾကာင္းကိုု ဒီေန႕ ျပန္လည္ေ၀မ ွ်ဖိုု႕ ေရးသားရင္း က်န္ေတာ့္အေကာင့္ေလးကိုု အသက္ျပန္သြင္းလိုုက္ပါတယ္။ မသုုံးတာၾကာေတာ့ ပုုံထည့္ရတာေတြက အသစ္ျပန္ျဖစ္သြားသလိုုပါပဲ။ ဘာလိုုလိုုနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္ အဖြဲ႕ အျပင္ေရာက္ေနတာၾကာပါေပါ့လား။ ခုုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ေလ့လာခဲ့ရတာေတြကိုု ပုုံနဲ႕ စာေလးနဲ႕ တြဲျပီး ေျပာျပပါမယ္။

ဒီအေၾကာင္းအရာကိုုDr. Howard Gardner ဆိုုသူက ၁၉ ၈၃ မွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။ Dr. Howard Gardner ဟာ Harvard University က ပရိုုဖက္ဆာ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ဒီေဆာင္းပါးကိုုေရးဖိုု႕ အတြက္ကိုု ႏွစ္ (၂၀) ေလာက္ကိုု သုုေတသနျပဳလုုပ္ျပီး အခ်ိန္ယူေရးသားခဲ့တာပါ။ ဘာေတြကိုုေရးသားခဲ့ျပီး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္ဆိုုတာကိုု တစ္ခုုျခင္းကၽြန္ေတာ္ျပန္လည္း ရွင္းျပထားေပးပါတယ္။ အခ်ိန္ေလး ၅ မိနစ္ေလာက္ေပးျပီး အဆုုံးထိဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။

Image Credit

Professer က ဥာဏ္ရည္ေတြကိုု အမ်ဳိးအစားခြဲျပီး ရွင္းျပခဲ့တာပါ။ လူတိုုင္းမွာ ဒီဥာဏ္ရည္ေတြရွိက်ပါတယ္။

1.Nature Smart

Image Credit

သင္ငယ္ရြယ္စဥ္ဘ၀မွာ သဘာ၀နဲ႕ ဆိုုင္တာေတြကိုု စုုေဆာင္းဖူးတယ္၊ ဘယ္လိုုအရာေတြလည္းလိုု႕ ေျပာရမယ္ဆိုုရင္ အင္းဆက္ပိုုးမႊားေတြ၊ ေက်ာက္တုုံး၊ သစ္ရြက္၊ ခရုုခြံ စတာေတြေပါ့။ ဒါ့အျပင္ကိုု သင့္မွာ အိမ္ေမြး တိရစာၦန္ ေၾကာင္၊ေခြး ရွိထားတာေတာင္ ထပ္ျပီး တျခားအေကာင္ေတြ စုုေဆာင္းခ်င္တာဟာ သင့္မွာ nature smart ရွိတယ္လိုု႕ အေသအခ်ာေျပာလိုု႕ရပါျပီ။

ဥပမာအေနနဲ႕ ထပ္ေျပာရမယ္ဆိုုရင္ ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ရွိတဲ့အရာအားလုုံးကိုုေလ့လာပါတယ္။ ဒီလိုုေလ့လာတဲ့အထဲမွာ ခ်ဳိ၊ ခ်ဥ္၊ စပ္၊ ခါး လည္းအပါအ၀င္ေပါ့။ ကေလးတစ္ေယာက္ ငရုုတ္သီးစပ္တာကိုု မသိေသးတဲ့ အခါမွာ ငရုုတ္သီး နဲနဲကိုု အရသာသိေအာင္ေကၽြးလိုု႕ရပါတယ္။ ဒါဟာ ငရုုတ္သီး၊ စပ္တယ္လိုု႕ ေျပာဆိုုကာ ေကၽြးတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ စပ္တာသိေစရုုံ အနဲငယ္ေသာ ပမာဏပဲျဖစ္ပါေစ။ ဒီလိုုေကၽြးလိုု႕ ကေလးက စပ္တယ္ဆိုုတာကုုိ နားလည္သြားရင္ ေနာက္တစ္ခါ စပ္တယ္လိုု႕ ေျပာယုုံနဲ႕ ကေလးက စပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူထပ္ျပီး စမ္းသပ္မွာမဟုုတ္ပါဖူး။ ဒါဟာလည္း သဘာ၀ကိုု နားလည္ေအာင္ ကေလးကိုု သင္ၾကားျခင္းပါပဲ။

2.People smart

Image Credit

People smart ဥာဏ္ရည္ရွိေသာသူဟာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာထူးခၽြန္ပါတယ္။ ဒါကိုု ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ ပိုုျမင္ရသလည္းဆိုုေတာ့ အဖြဲ႕ နဲ႕ အလုုပ္လုုပ္တဲ့ အခ်ိန္နဲ႕ လူလူျခင္းဆက္သြယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သိသာပါတယ္။ သင့္မွာ သူငယ္ခ်င္းအမ်ားၾကီးျပီး သူတိုု႕ေတြရဲ႕ အျမင္ေတြကိုုလည္း မ ွ်ေ၀ခံစားတတ္သူဆိုုရင္ေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္ သင္ဟာ people smart ဥာဏ္ရည္ရွိသူပါပဲ။ သင္ဟာ အဲ့လိုုမ ွ်ေ၀ခံစားတတ္တဲ့အတြက္ အဖြဲ႕ နဲ႕ လုုပ္ေဆာင္ရတာပိုုသေဘာက်ျပီး မိမိကိုုယ္တိုုင္ကလည္း အဖြဲ႕ ၀င္ေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါတယ္။

3.Number smart

Image Credit

Number smart ဥာဏ္ရည္ရွိသူဟာ ကၽြန္ေတာ္တိုု႕ ဘ၀မွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ပုုံစံမ်ားကိုု ကိန္းဂဏန္း၊ အတြက္အခ်က္၊ က်ဳိးေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕ ေလ့လာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလုုိလူေတြဟာ လူေတြရဲ႕ အက်င့္ေတြနဲ႕ အေျခအေနကိုု သုုံးသပ္ရာမွာအလြန္အေရးၾကီးတဲ့ ေမးခြန္းေတြသုုံးျပီး ဆုုံးျဖတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ တကယ္လိုု႕ သင္က ေဖာ္ျမဴလာေတြ၊ ဂဏန္းေတြ၊ အတြက္အခ်က္ေတြနဲ႕ ဘယ္လိုုလည္ပတ္တယ္ဆိုုတာကိုု ေျဖရွင္းဖိုု႕ စိတ္၀င္စားရင္ သင္ဟာ ဒီဥာဏ္ရည္ရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္ပါပဲ။

4.Picture smart

Image Credit
ဒီဥာဏ္ရည္ရွိသူကိုု ေဖာ္ျပဖိုု႕ အခက္ဆုုံးျဖစ္သလိုု ၊ အလြယ္ဆုုံးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပဖိုု႕ အခက္ဆုုံးဆိုုတာက ဒီဟာေလးေကာ မဟုုတ္ဖူးလား။ ဟိုုဟာေလးေကာမျဖစ္ဖူးလားဆိုုျပီး ေမးခြန္းေတြ မ်ားလြန္းလိုု႕ပါ။ ေမးခြန္းမ်ားလိုု႕ မဟုုတ္ဖူးဆိုုလား ဆိုုေတာ့လည္း အျမင္အာရုုံနဲ႕ ျမင္သမ ွ်အကုုန္က မွန္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တိုု႕ မ်က္လုုံးနဲ႕ ျမင္ေတြ႕ေနရတာေတြပါသလိုု၊ အာရုုံနဲ႕ ခံစားျပီး ျမင္ရသမ ွ်အကုုန္ ဒီထဲမွာ အၾကဳံး၀င္ပါတယ္။ တကယ္လိုု႕ သင္ကဒီ ဥာဏ္ရည္ရွိထားတယ္ဆိုုရင္ေတာ့ သင္ဟာ အရာ၀တုၳဳေတြ၊ အေရာင္ေတြ၊ ပုုံစံအေနအထားေတြကိုု အျမဲသတိထားမိေနမွာပါ။ ဒါဆိုုရင္ သင္ဟာ Picture smartဥာဏ္ရည္ရွိသူပါပဲ။

5.Self-smart

Image Credit
Self smart ရွိတဲ့ ကေလးေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကိုုယ္ဟာကိုုယ္ေနျပီး ကိုုယ့္အေတြးေတြကိုု ေမးခြန္းျပန္ထုုတ္ေနသူေတြပါ။ ဒီဥာဏ္ရည္ထဲမွာဘာေတြပါ၀င္လည္းဆိုုေတာ့ ခံစားခ်က္ေတြ၊ တန္ဖိုုးထားျခင္းေတြ၊ ယုုံၾကည္မႈ႕ေတြနဲ႕ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ခံယူမႈ႕ေတြပါ၀င္ပါတယ္။ သင့္ဟာ ဒီဥာဏ္ရည္ရွိတဲ့သူဆိုုရင္ေတာ့ သင္ဟာ အဖြဲ႕လိုုက္ လုုပ္ေဆာင္ရတာကိုု မႏွစ္သက္ပဲ၊ တစ္ဦးတည္းလုုပ္ရတာကိုု ပိုုႏွစ္သက္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း သူမ်ားေတြနဲ႕ ေ၀းေနလိုု႕ဆိုုျပီး ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ ျပန္ရွက္ေနတတ္တာလည္း ဒီဥာဏ္ရည္ရွိသူပါပဲ။ ကိုုယ္အေတြးနဲ႕ ကိုုယ္တိုုင္ပတ္ေနသူေပါ့ဗ်ာ။ ဒီဥာဏ္ရည္ရွိသူေတြရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြကေတာ့ ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ ယုုံၾကည္မႈ႕ ရွိတာ၊ ေသခ်ာမႈ႕ရွိတာ၊ ျပသနာတိုုင္းအတြက္ အၾကံဥာဏ္ေကာင္းေတြ ထြက္တာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီဥာဏ္ရည္ရွိတဲ့သူေတြက အၾကံေပးပုုဂၢိဳလ္၊ counseller ေတြ ျဖစ္လာက်တာမ်ားပါတယ္။ သူတိုု႕ ကိုုဘယ္အခ်ိန္ေမးလိုုက္ ေမးလိုုက္ သူတိုု႕မွာက ေပးစရာ အၾကံတစ္ခုုမဟုုတ္ တစ္ခုုရွိေနတာကိုုးဗ်ာ့။

6.Body smart

Image Credit

ကၽြန္ေတာ္တိုု႕ ေျပာေလ့ရွိတာက လုုပ္ရင္းတတ္သြားမယ္ဆိုုတဲ့စကားပါပဲ။ ဒီလိုုတတ္ဖိုု႕ဆိုုတာက တကယ္ေတာ့ ကိုုယ့္ခႏၶာကိုုယ္အေၾကာင္း ေသခ်ာနားလည္မွရမွာပါ။ ဥပမာ ထမင္းစားသလိုုေပါ့။ ထမင္းဇြန္းနဲ႕ ပါးစပ္နဲ႕ ငယ္တုုန္းက ခ်က္ျခင္းမွ မတည့္ခဲ့ပဲ။ ေနာက္ပိုုင္းက်င့္သားရလာမွသာ ပါးစပ္ေပါက္ရွာစရာမလိုုပဲ ေအာ္တိုုမစ္တစ္ ပါးစပ္ေပါက္ထဲ၀င္တာေလ။

ဒီလိုု Body smart ျဖစ္တဲ့ကေလးေတြကိုု ဘယ္လိုုသိႏိုုင္လည္းဆိုုေတာ့ သူတိုု႕ေတြဟာ ေဆာ့ကစား ေျပးလြားရာမွာ သူမ်ားေတြထက္ျမန္ဆန္သလိုု၊ ကဗ်ာလြတ္ကရာမွာလည္း အတတ္ျမန္က်တယ္၊ ျပီးေတာ့ ေဘာလုုံးကိုု ဘယ္လိုုပစ္ရမယ္၊ ဖမ္းရမယ္မယ္ဆိုုတာ ေကာင္းေကာင္းနားလည္ပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ သူတိုု႕ ခႏၶာကိုုယ္ ဟန္ခ်က္ကိုု ေကာင္းေကာင္းထိန္းႏိုုင္က်သူေတြေပါ့။ ဒီလိုုဥာဏ္ရည္ရွိတဲ့သူေတြဟာ သူတိုု႕ ေတြကိုု ျငိမ္၂ေနခိုုင္းရင္ ခဏေလးနဲ႕ ပ်င္းလာက်ပါတယ္။

7.Music smart

Image Credit

ဒီဥာဏ္ရည္ရွိသူဟာ အသံနဲ႕ တုုန္ခါႏူန္းေတြကိုု ပိုုသတိျပဳၾကသူေတြပါ။ အသံပိုုင္းဆိုုင္ရာ ထူးခၽြန္သူေတြေပါ့။ သူတိုု႕ေတြဟာ အသံေတြ၊ အသံအတိမ္အနက္ေတြ၊ ရိုုက္ခ်က္ေတြ၊ တုုန္ခါမႈ႕ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႕ သီခ်င္းဂီတမွာ ထူးခၽြန္က်သူေတြပါ။ ဒီလိုုဥာဏ္ရည္ရွိသူေတြဟာ ဂီတသီခ်င္းတစ္ပုုဒ္ကိုု တစ္ခါၾကားရုုံနဲ႕ ျပန္လည္ျပီးတီးျပတာ၊ ဆိုုျပတာေတြ လုုပ္ႏိုုင္စြမ္းရွိၾကသူေတြပါ။ သူတိုု႕ေတြဟာ သီခ်င္းဖန္တီးရတာေတြ၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ သီခ်င္းေတြကိုု နားေထာင္ရတာကိုုၾကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ လူအမ်ားစုုမွာ ပါတဲ့ ဥာဏ္ရည္ေပါ့ဗ်ာ။

8.Word smart

Image Credit

Word smart ဥာဏ္ရည္ရွိသူတစ္ေယာက္ဟာ ဘာသာစကား အေရး၊ အဖတ္၊ အေျပာ ေတြမွာကၽြမ္းက်င္သူေတြေပါ့။ သဒၵါေတြ၊ စာေၾကာင္းတည္ေဆာက္မႈ႕ေတြ၊ စာလုုံးအဓိပၺါယ္ေတြ၊ ဘာသာစကားတစ္ခုုကိုု ဘယ္လိုုအသုုံးခ်ရမလည္း နားလည္တဲ့သူေတြလိုု႕လည္းဆိုုႏိုုင္ပါေသးတယ္။ ဒီဥာဏ္ရည္ရွိသူတစ္ေယာက္ဟာ စာလုုံးတစ္လုုံးကိုုဘယ္ေနရာမွာ သုုံးရမယ္၊ ဘယ္လိုုဟာသေျပာမလဲ၊ ဆုုိတာေတြအျပင္ စာဖတ္၊ စာေရးမွာ အေတာ္ကၽြမ္းက်င္ျပီး ကဗ်ာေတြ၊ ပုုံျပင္ေတြနဲ႕ သူမ်ားကိုု မိတ္ဆက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေကာင္းေကာင္း မိတ္ဆက္ႏိုုင္တာေတြရယ္၊ ဘာသာစကားအသစ္ေလ့လာရႏွစ္သက္သူ၊ အဆိုုင္းမန္႕ ကိုုေကာင္းေကာင္း ေရးႏိုုင္သူနဲ႕ ကိုုယ္ဖတ္တဲ့စာေတြကိုု ေကာင္းစြာနားလည္သူတိုု႕ပါ၀င္ပါတယ္။

ဥာဏ္ရည္ေတြကေတာ့ ဒါေလးေတြပါပဲ။ ထပ္ျပီးေတာ့ ေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ ဒီဥာဏ္ရည္ေတြက ပုုံမွန္လူတိုုင္းမွာ (၈)မ်ဳိးလုုံးရွိပါတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ အနဲအမ်ားကြာသြားတာေလးတစ္ခုုပါပဲ။ ဒီဥာဏ္ရည္ေတြကိုု ကေလးဘ၀မွာ (၅)မ်ဳိးေအာက္ ေလ်ာ့နည္းေနျပီဆိုုရင္ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာ၀န္ ဒါမွမဟုုတ္ တတ္ကၽြမ္းသူနဲ႕ ျပျပီး စစ္ေဆးကာ အထူးသင္ၾကားမႈ႕ ေပးသင့္ပါတယ္။

Image Credit