اکتشافات فضایی در قرن بیست و یکم

سفر به فضا همواره یکی از رؤیاهای بشر بوده است و تلاش‌های زیادی در این زمینه صورت گرفته است. نقطه‌ی اوج این تلاش‌ها در اواخر دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی اتفاق افتاد که بشر موفق شد کره‌ی ماه را فتح کند و قدم بر خاک ماه بگذارد.

با این حال، باید دانست که یکی از عوامل محرکه و انگیزه‌های مهم در اکتشافات فضایی قرن بیستم، رقابت بین ابرقدرت‌های شرق و غرب برای فتح فضا بود. با پایان جنگ سرد و فروکش کردن رقابت بین ابرقدرت‌ها، اکتشافات فضایی و سفرهای فضایی نیز رو به افول نهاد، زیرا کشورهای بزرگ دیگر دلیلی نمی‌دیدند که بودجه‌های کلانی را به تحقیقات و اکتشافات فضایی اختصاص دهند.

در سالیان اخیر، یک بار دیگر شاهد تجدید حیات اکتشاف فضا و برافروخته شدن آتش اشتیاق پژوهشگران و دانشمندان برای تحقیقات و اکتشافات فضایی بوده‌ایم. این بار، رقابت ابرقدرت‌ها نیست که این آتش را شعله‌ور می‌سازد، بلکه مهم‌تر از همه، نسلی از افراد کارآفرین و ثروتمند در این کار دخالت دارند که از دوران کودکی با رؤیای سفر به فضا و فتح آسمان‌ها بزرگ شده‌اند و اکنون در پی آن هستند که از طریق تحقیقات و اکتشافاتی که در بخش خصوصی انجام می‌دهند، رؤیای سفر به کرات آسمانی را محقق سازند.

علاوه بر سازمان ناسا و آژانس‌های فضایی کشورهای بزرگ دیگر در سراسر جهان، برخی از شرکت‌های خصوصی داعیه‌دار تحقیقات و اکتشافات فضایی شده‌اند. از این میان، می‌توان به شرکت اسپیس‌ایکس (SpaceX) و نیز شرکت بلو اوریجین (Blue Origin) اشاره کرد.

شرکت اسپیس‌ایکس به ایلان ماسک تعلق دارد که خودروهای برقی هوشمند تسلا را نیز تولید می‌کند. او کارآفرینی است که در ابتدا از طریق ایجاد و توسعه‌ی شرکت پی‌پل (PayPal) پولدار شد و سرمایه‌ی خود را برای تأسیس شرکت تسلا (Tesla) و اسپیس‌ایکس مورد استفاده قرار داد. شرکت اسپیس‌ایکس در حال حاضر با موشک فالکون هوی (Falcon Heavy) در زمینه‌ی فضا فعالیت می‌کند.

شرکت بلو اوریجین (Blue Origin) به جف بزوس، مالک شرکت آمازون (Amazon)، تعلق دارد. او نیز با استفاده از سرمایه‌ی هنگفتی که از طریق شرکت آمازون به دست آورده است، تصمیم دارد فضا را فتح کنند و سردمدار گردشگری فضایی باشد. این شرکت موشک نیو شپارد (New Shepard) را برای سفرهای فضایی توسعه می‌دهد.

شاید بتوان گفت که در حال حاضر، این شرکت‌های خصوصی در بعضی از زمینه‌ها حتی از سازمان ناسا نیز پیشی گرفته‌اند، به‌طوری‌که سازمان ناسا در برخی از موارد، پرتاب‌های ماهواره‌های خود را به این شرکت‌های خصوصی سفارش می‌دهد. علاوه بر این، این شرکت‌های خصوصی برای نخستین بار موفق شده‌اند موشک‌های خود را که به فضا پرتاب می‌کنند، مجدداً به سلامت به زمین بازگردانند تا امکان استفاده‌ی مجدد از آنها فراهم شود.

شاید در آینده، با استفاده از این موشک‌ها، امکان گردشگری فضایی برای افراد معمولی هم فراهم شود و همگان بتوانند—دستکم برای تماشا—سری به فضا بزنند!