درباره‌ی مقاومت دارویی چه می‌دانید؟
تردیدی نیست که آنتی‌بیوتیک‌ها از دسته‌های مهم دارویی هستند و نقش مهمی در کنترل بیماری‌های عفونی در قرن گذشته داشته‌اند. در حقیقت، باید گفت که آنتی‌بیوتیک‌ها میلیون‌ها انسان را در طول قرن گذشته از مرگ نجات داده‌اند، و صحنه‌ی زندگی مدرن ما را متحول کرده‌اند. اما مانند هر چیز دیگری در این دنیا، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها نیز حد و حدودی دارد و استفاده از آنها در غیر موارد لازم می‌تواند موجب عوارض و پیامدهای ناگواری شود. این عوارض هم به خود فرد آسیب می‌رساند و هم از طریق ایجاد گونه‌های مقاوم باکتری‌ها، می‌تواند برای افراد دیگر خطرات و خسارت‌هایی در پی داشته باشد.
Image credit: health.mil
استفاده‌ی بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها سبب شده است که برخی از این آنتی‌بیوتیک‌ها که در گذشته به عنوان درمان استاندارد برای عفونت‌های باکتریایی محسوب می‌شدند، امروزه کارآیی خود را از دست بدهند و یا اینکه در برخی موارد سطح کارآیی آنها پایین‌تر آمده است. وقتی که یک آنتی‌بیوتیک در مقابل یک گونه‌ی خاص باکتریایی دیگر مؤثر واقع نمی‌شود، گفته می‌شود که این باکتری‌ها نسبت به آن آنتی‌بیوتیک مقاومت پیدا کرده‌اند و مقاومت آنتی‌بیوتیکی امروز یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی دنیا به شمار می‌رود.
استفاده‌ی بیش از حد و بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها از مهم‌ترین عواملی است که منجر به مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌شود. علاوه بر پزشکان و بیمارستان‌ها، عموم مردم نیز در استفاده‌ی به‌جا و صحیح داروها نقش دارند، و می‌توانند با اقدام صحیح و مناسب خود مانع از پیدایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی شوند.
مقاومت آنتی‌بیوتیکی زمانی پیدا می‌شود که باکتری به طریقی تغییر پیدا می‌کند. این تغییر باکتری را در مقابل عمل دارو محافظت می‌نماید و یا اینکه به طور کلی اثر دارو را خنثی می‌کند.
وقتی که یک آنتی‌بیوتیک نتواند تعدادی از باکتری‌ها را از بین ببرد، آن باکتری‌ها تکثیر حاصل می‌کنند و خاصیت مقاوم بودن خود را به نسل بعدی خود منتقل می‌کنند. علاوه بر این، باکتری‌ها مقاومت خود را به طرق دیگری نیز به باکتری‌های دیگر انتقال می‌دهند، و موجب گسترش مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌شوند.
در واقع، باید گفت که پیدایش مقاومت نسبت به دارو پدیده‌ای غیرعادی نیست. آنچه باعث می‌شود که این پدیده گسترش پیدا کند، نحوه استفاده از دارو و کاربرد بی‌رویه و نامناسب دارو است.
بسیار عالی