Smart Contract'lar Üzerine Notlar

1

Coin dünyasında oldukça sık duyabileceğiniz akıllı sözleşmeler yani smart contract lardan bahsetmek istiyorum.

Çoğunlukla etherium platformunda geliştirilen akıllı sözleşmeler, gelecekte sağlık, emlak, devlet daireleri başta olmak üzere birçok alanda kullanılacaktır.

Bu inceleme yazısında Etherium tabanlı akıllı sözleşmeler üzerinde duracağım.

Akıllı sözleşmeler ; herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan para, mülk, hisse gibi maddi değerleri ; sonrasında fikir ayrılığına izin vermeyecek şekilde şeffaf ve yüksek güvenlikli bir şekilde değiştirmemize imkan veren uygulamalardır.

Akıllı sözleşmeler üzerine yer alan cezalar ya da kurallar, baştan iki taraf için de otomatikleştirilmiştir.

2

Basitçe açıklamak gerekirse akıllı sözleşmeler, blockchain üzerinde çalışan bitcoin ya da diğer kripto paralar gibi birer uygulamadır.

Akıllı sözleşmeler farklı platformlarda yapılabilir: blockchain, nxt ve etherium gibi. Ancak bunlardan en gelişmişi etherium'dur.

Akıllı sözleşmelerde tıpkı bitcoin gibi şifrelenip birden fazla yerde saklanır. Akıllı sözleşmeler nihayetinde birer uygulama olduğu için kod ile herkes kendi akıllı sözleşmesini oluşturabilir. Bunun için bu tool'u kullanabilirsiniz.

Eğer kullandığınız kod ortamı visual studio olacaksa .net platformu dillerinden herhangi biri ile akıllı sözleşmenizi yazabilirsiniz. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta kod dosyasını solidity olarak kaydedilmesi.

Akıllı sözleşmenizi hazırladıktan sonra bu sözleşmeyi bir etherium ağına yüklemelisiniz. Testini online olarak bu siteden yapabilirsiniz.(online akıllı sözleşme derleyicisi)

Akıllı sözleşmeyi bilgisayarınıza yerelde kurup test edebilirsiniz. Bunun için bilgisayarınıza yerel bir blockchain kurup onun üzerine akıllı sözleşme kurmalısınız.. Bu akıllı sözleşme ile myetherwalletı kullanarak kendi blockchainimiz üzerinden etkileşime geçebiliriz.

Myetherwallet uygulamasını tarayıcımız ile açtıktan sonra blockchain adresini bağlıyoruz. Sıra akıllı sözleşmemizin bytecode unu üretmeye geldi. Bunun için remix de akıllı sözleşme kodunu derledikten sonra detaylar kısmından bytecode u kopyalayıp myetherwallet da contracts kısmına yapıştırıyoruz.

Bilgisayarımıza blockchain çalıştırmak için de ganache uygulamasını kullanabiliriz.

(Screenshot)

Konuyu toparlayacak olursak ; akıllı sözleşmeler, geleneksel usüldeki sözleşmelerin önceden belirlenmiş kural ve yasaklarının yazılımsal algoritmalarla otomatikleştirilmesidir.

Ancak akıllı sözleşmelerin sonuç olarak yazılımlar olduğunu düşünürsek bir akıllı sözleşme ancak onu kodlayan kadar akıllıdır, bu unutulmamalıdır.

Akıllı sözleşmenin denetlenebilirlik, şeffaflık ve sistemin düzgün işlemesi yönünden ihtiyacı karşılıyor olması gerekir.

Hayatımızın her alanında kullanabileceğimiz akıllı sözleşmeler sözleşmenin her iki tarafında bulunanlar için oldukça kolaylıklar sağlamaktadır.

Akıllı sözleşmelerle aracı adam dediğimiz middle man ler ortadan kalkmaktadır. Bu da taraflara hem güvenilirlik hem zaman hem para kazancı olarak geri dönecektir.

Aracı dediğimiz kişilere sektöre göre noter, avukat, muhasebeci veya emlakçı olabilir. Bu kişilerin aradan çıkması demek inanılmaz zaman ve para kazancı demektir.

Akıllı sözleşmenin şartları da daha en başta belirlendiği için sonrasında taraflar arasında şöyleydi böyleydi aslında biz bunu istememiştik gibi tartışmaların çıkmasına engel olmaktadır.

Akıllı sözleşmeler, blockchain üzerinden çalışan uygulamalar olduğundan da sözleşmelerin binlerce kopyası sistemde bulunmaktadır. Yok edilmesi imkansızdır.

Bütün bu sebepleri göz önünde bulundurduğumuzda dijitalleşen dünya, akıllı sözleşmeler vazgeçilmez hala geleceğinde şüphe yoktur. Hatta öyle ki bu sektöre özel bir yazılım sektörü de hayata geçirilebilir.